Question

Büyük Selçuklu devletinin genel özellikleri nelerdir?

Answer 1

Büyük Selçuklu Devleti, Orta Çağ’da Oğuz Türklerinin Kınık boyu tarafından kurulan Türk, Sünni Müslüman bir imparatorluktur. 

Büyük Selçuklu Devleti’nin genel özellikleri şunlardır:

• Devletin kurucusu Selçuk Bey’dir. Selçuk Bey, Oğuzların subaşısı (ordu komutanı) iken Gaznelilerle çatışmaya girmiş ve Cend şehrine göç etmiştir.
• Devletin kuruluş tarihi 1040’tır. Bu yıl, Selçukluların Gaznelileri Dandanakan Savaşı’nda yenerek Horasan’ı ele geçirdikleri yıldır.
• Devletin ilk hükümdarı Tuğrul Bey’dir. Tuğrul Bey, Abbasi halifesi ile iyi ilişkiler kurmuş ve halifenin himayesinde Bağdat’a girmiştir.
• Devletin en parlak dönemi Sultan Alp Arslan ve Sultan Melikşah zamanıdır. Bu dönemde Selçuklular, Anadolu’yu fethetmiş (Malazgirt Savaşı, 1071), Bizans ve Haçlılarla mücadele etmiş, İslam dünyasını birleştirmeye çalışmış ve kültür, sanat, bilim alanlarında ilerlemişlerdir.
• Devletin başlıca kurumları saray, hükümet, yargı ve orduydu. Sarayda hükümdarın ailesi ve devlet adamları yaşar ve devlet işlerini yürütürdü. Hükümette vezirler, emirler, atabegler gibi görevliler bulunurdu. Yargıda kadılar, müderrisler, nakibüleşraflar gibi ilmiye sınıfı mensupları hizmet verirdi. Orduda ise Türkmen beyleri, sipahiler, gulamlar gibi askeri sınıf mensupları yer alırdı.
• Devletin resmi dini Sünni İslam’dı. Selçuklular, İslam’ın yayılması ve korunması için çaba gösterdiler. Ayrıca Şii-Sünni çatışmalarını önlemeye çalıştılar.
• Devletin resmi dili Farsça idi. Farsça, devlet yazışmalarında, edebiyatta ve bilimde kullanılırdı. Türkçe ise halk arasında konuşulan ve şiirde de kullanılan bir dildi.
• Devletin kültürü Türk-İslam kültürü idi. Selçuklular, Türk gelenek ve göreneklerini İslam’ın öğretileriyle birleştirdiler. Mimari, hat, minyatür, halıcılık, seramik gibi sanat dallarında eserler verdiler. Matematik, astronomi, tıp, felsefe gibi bilim dallarında da önemli çalışmalar yaptılar.