Kesme işaretinin kullanıldığı bazı yerler ve görevleri şunlardır:
-
Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır:
-
Örnekler:
-
Tarkan’ın, Şermin Yaşar’dan (Kişi adları, soyadları ve takma adlar)
-
Dünya’nın, Mars’ta (Gök bilimiyle ilgili adlar)
-
Dolmabahçe Sarayı’nda, Özgürlük Anıtı’na (Saray, köşk, han, kale, köprü, anıt vb. adları)
-
Kaplumbağa Terbiyecisi’ni, Kaşağı’da (Kitap, dergi, gazete ve sanat eseri adları)
-
Cumhuriyet Dönemi’nde, Orta Çağ’ı (Akım, çağ ve dönem adları)
-
Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır:
-
Örnekler:
-
Ali Bey’in
-
Beyza Hanım’dan
-
Mithat Paşa’yı
-
Türk Dil Kurumu Başkanı’ndan
-
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır:
-
Örnekler:
-
Üniversiteyi 1992’de bitirmiş.
-
Arkadaşım karşı apartmanın 5’inci katında oturuyor.
-
İşletmemiz 1957’den beri hizmet vermektedir.
-
Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır:
-
Örnekler:
-
-
Koğuştaki Mucize filmi, TV’de ilk kez bu akşam TRT 1 ekranlarında…
-
Ayrıntılı bilgiye TDK’nin internet sitesinden ulaşabilirsiniz.
-
ABD’de meydana gelen deprem büyük yıkıma yol açtı.
-
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır:
-
Örnekler:
-
Ortak sınav, bu sene 6 Haziran’da yapılacak.
-
Başvurular 13 Mayıs 2022 Cuma’ya kadar yapılabilecektir.
-
Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır:
-
Örnekler:
-
“Güzelliğin on par’etmez Bu bendeki aşk olmasa” (Âşık Veysel)
-
“N’oldu da gitmekten vazgeçtiniz?”
-
Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur:
-
Örnekler:
-
a’dan z’ye
-
-lık’la türetilmiş sözcükler
Kesme işareti, özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki (-lar, -ler) ve bunlardan sonra gelen diğer eklerde kullanılmaz. Örneğin:
-
“Şirketimiz, İngilizce’den Türkçe’ye çeviri hizmeti de vermektedir.”
-
“Bir gün bir Kayserili’yle bir Trabzonlu uçağa binmiş.”
-
“Bu akşam yemeğe Ahmetler’e davetliyiz.”