Gece-gündüz eşitliği, Dünya’nın Güneş etrafında dönerken kendi ekseni etrafında da eğik bir şekilde dönmesi sonucu oluşan bir olaydır. Bu olaya ekinoks denir. Ekinoks, Güneş ışınlarının Ekvator’a dik vurması sonucunda aydınlanma çemberinin kutuplardan geçtiği an demektir. Bu anda gündüz ile gecenin süresi birbirine eşit olur. Yani Dünya’nın her yerinde gece ve gündüz 12 saat sürer.
Ekinoks, yılda iki kez tekrarlanır. İlkbahar Ekinoksu ve Sonbahar Ekinoksu olarak adlandırılır. İlkbahar Ekinoksu, yaklaşık olarak 21 Mart’ta gerçekleşir. Bu tarihte Güneş ışınları Kuzey Yarım Küre’ye dik düşmeye başlar. Bu nedenle Kuzey Yarım Küre’de ilkbahar, Güney Yarım Küre’de sonbahar başlar. Sonbahar Ekinoksu ise yaklaşık olarak 23 Eylül’de gerçekleşir. Bu tarihte Güneş ışınları Güney Yarım Küre’ye dik düşmeye başlar. Bu nedenle Kuzey Yarım Küre’de sonbahar, Güney Yarım Küre’de ilkbahar başlar.
Ekinoks, doğa ve kültür açısından önemli bir olaydır. Ekinoks, mevsimlerin değişimini, doğanın uyanışını veya uykuya dalmasını simgeler. Ayrıca ekinoks, bazı dinlerde ve inançlarda kutsal kabul edilen bir zamandır. Örneğin, Nevruz Bayramı, İranlılar ve Türkler tarafından ilkbahar ekinoksunda kutlanır. Nevruz, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilir. Ayrıca ekinoks, burçların değişimini de etkiler. İlkbahar ekinoksunda Koç burcu, sonbahar ekinoksunda ise Terazi burcu başlar.
