Sürtünme kuvvetinin etkisini azaltmak için yapılması gerekenler, iki yüzey arasındaki teması ve pürüzlülüğü azaltmaya yönelik yöntemlerdir. Sürtünme kuvveti, hareket eden cisimlere karşı koyan bir kuvvettir ve enerji kaybına neden olur. Bu yüzden sürtünme kuvvetini azaltmak, iş yapmayı kolaylaştırır ve verimliliği artırır. Sürtünme kuvvetini azaltmak için yapılması gerekenler şunlardır:
-
Kayganlaştırıcı maddeler kullanmak: Yağlar, sıvılar veya pudralar gibi kayganlaştırıcı maddeler, iki yüzey arasındaki sürtünme kuvvetini azaltarak hareketi kolaylaştırabilir. Örneğin, kapı menteşelerinde yağ kullanarak kapının açılmasını rahatlatmak, haltercilerin ellerine pudra sürerek halteri daha iyi tutabilmek gibi.
-
Tekerlek veya bilye kullanmak: Büyük kütleli cisimlerin altına tekerlek veya bilye konulması, cisimlerin yüzey alanını azaltarak sürtünme kuvvetini azaltır. Örneğin, arabaların tekerlekleri sayesinde yolda daha az sürtünerek daha hızlı gidebilir, bilyeli yataklar sayesinde makine parçaları daha kolay dönebilir gibi.
-
Yüzeyleri cilalamak veya zımparalamak: Cisimlerin yüzeylerini cilalamak veya zımparalamak, yüzeydeki pürüzlülüğü azaltarak sürtünme kuvvetini azaltır. Örneğin, buz pateni ayakkabılarının altının pürüzsüz ve düz olması sürtünmenin azalmasını sağlar, ahşap parçaların zımparalanması sayesinde daha düzgün bir yüzeye sahip olur gibi.
-
Cisimleri uygun şekilde tasarlamak: Cisimlerin şekilleri de sürtünme kuvvetini etkiler. Örneğin, yuvarlak tekerlekler kare tekerleklere göre daha az sürtünür, uçakların burunları sivri olması havadaki sürtünmeyi azaltır gibi.
Bu yöntemler sayesinde sürtünme kuvvetinin etkisini azaltmak mümkündür. Ancak bazı durumlarda sürtünme kuvvetinin artırılması da gerekebilir. Örneğin, araba lastiklerinin karlı yollarda kaymaması için zincir takmak, ayakkabıların kaygan zeminde tutunması için kalın dişli bot giymek gibi. Sürtünme kuvvetinin artırılması için yapılması gerekenler ise genellikle iki yüzey arasındaki teması ve pürüzlülüğü artırmaya yönelik yöntemlerdir.
Sürtünme kuvvetinin etkisini azaltmak için yapılması gerekenler bunlardır. Sürtünme kuvvetinin etkisini artırmak için yapılması gerekenler ise şunlardır:
-
Kış aylarında araba lastiklerine zincir takmak veya kış lastiği kullanmak kaygan zeminde daha iyi tutunmayı sağlar.
-
Kaygan zeminlere kum veya talaş serpmek pürüzlülüğü artırarak kaymayı önler.
-
Merdiven basamaklarının uçlarına bant yapıştırılması veya ıslak zeminlerin pürüzlü malzemeler ile kaplanması kayıp düşmeyi önler.
-
Sporcuların ayakkabılarının altına tırtıklı dişler yaptırmak daha iyi kavrama sağlar.
-
Haltercinin ellerine pudra sürmesi ellerin halterle daha iyi temas etmesini sağlar.