Birinci Dünya Savaşı’nın siyasi sonuçlar:
Birinci Dünya Savaşı’nın siyasi sonuçları hakkında daha fazla bilgi istiyorsunuz. Web aramalarıma göre, bu sonuçlardan bazıları şunlardır:
-
Avrupa’nın siyasi haritası değişti. İmparatorluklar parçalandı, birçok yeni devlet kuruldu. Osmanlı Devleti, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Rus Çarlığı sona erdi. Almanya da toprak kaybetti. Avusturya-Macaristan, Almanya ve Rusya’nın kaybettiği topraklarda Polonya, Yugoslavya, Çekoslovakya, Macaristan, Finlandiya gibi devletler ortaya çıktı.
-
Avrupa’da güç dengeleri değişti. Savaşın galibi devletlerden olan İngiltere ve Fransa’nın Avrupa ve dünya siyasetindeki ağırlığı arttı. 1914 öncesinde Avrupa’nın yükselen gücü olan Almanya büyük bir güç kaybına uğradı. Orta ve Doğu Avrupa’nın güçlü devletlerinden Avusturya-Macaristan İmparatorluğu dağıldı. Rusya Avrupa’daki topraklarının bir kısmını kaybetti ve bölgedeki ağırlığı azaldı.
-
Savaşı kaybeden devletler ağır şartlara mahkûm edildiler. Savaşı kaybeden devletlerden Avusturya-Macaristan parçalandı. Osmanlı Devleti Anadolu dışındaki topraklarını kaybetti. Sevr anlaşmasıyla Anadolu da parçalanmak istendi ancak Kurtuluş Savaşıyla yeni Türkiye devleti kuruldu. Almanya ile imzalanan Versay anlaşması ile eski gücüne kavuşmaması için kısıtlamalar ve ağır şartlar getirildi. Almanya’nın ödemek zorunda kaldığı tazminatlar ve toprak kaybı onun ekonomik ve siyasi olarak zayıflamasına neden oldu.
-
Avrupa’da yeni siyasi ideolojiler ve rejimler ortaya çıktı. Savaşın yıkıcı etkisiyle Avrupa’da demokrasiye karşı bir tepki doğdu. Faşizm ve Nazizm gibi totaliter rejimler ortaya çıktı. İtalya’da Mussolini, Almanya’da Hitler iktidara geldi. Ayrıca Rusya’da Bolşevik Devrimi gerçekleşti ve Sovyetler Birliği kuruldu.
-
Milletler Cemiyeti kuruldu. Savaştan sonra dünya barışını korumak amacıyla uluslararası bir örgüt olan Milletler Cemiyeti kuruldu. Ancak bu örgüt yeterli güce sahip olmadığı için ikinci bir dünya savaşını engelleyemedi.
Birinci Dünya Savaşı’nın ekonomik sonuçları:
-
Savaşın maliyeti çok yüksekti. Savaşa katılan devletlerin harcadığı para yaklaşık 200 milyar dolar olarak tahmin edilmektedir. Bu para borçlanma, vergi artışı ve para basma yoluyla sağlanmıştır. Bu da enflasyon, borç yükü ve bütçe açığı gibi sorunlara yol açmıştır.
-
Savaşın etkisiyle dünya ticareti azaldı. Savaş öncesi dönemde dünya ticaretinin %40’ını gerçekleştiren Avrupa ülkeleri savaş sırasında ve sonrasında ticaret hacimlerini kaybettiler. Savaş nedeniyle deniz yolları ve limanlar zarar gördü. Ayrıca savaşan devletler arasında ticaret engelleri ve ambargolar uygulandı.
-
Savaşın sonucunda bazı devletlerin ekonomik gücü arttı, bazılarının ise azaldı. Savaşı kazanan devletlerden ABD ve Japonya ekonomik olarak büyük bir gelişme gösterdiler. ABD savaş sırasında silah ve malzeme ihracatını arttırarak büyük bir gelir elde etti. Ayrıca Avrupa ülkelerine verdiği kredilerle onların borçlusu durumuna geldi. Japonya ise Asya’da sömürgecilik faaliyetlerini genişleterek yeni pazarlar kazandı. Savaşı kaybeden devletlerden Almanya ve Osmanlı Devleti ise ekonomik olarak büyük bir çöküntü yaşadılar. Almanya savaş tazminatları ödemek zorunda kaldı. Osmanlı Devleti ise toprak kaybına uğradı ve ekonomik bağımsızlığını yitirdi.
-
Savaşın sonucunda yeni ekonomik sistemler ortaya çıktı. Savaştan sonra Avrupa’da kapitalizme karşı bir tepki doğdu. Sovyetler Birliği’nde komünist bir ekonomik sistem kuruldu. Almanya ve İtalya’da faşist bir ekonomik sistem benimsendi. Bu sistemlerde devlet ekonomiyi planlayarak kontrol altına aldı.
