Dünya’nın şekli, tam bir küre değil, kutuplardan basık, ekvatordan şişkin bir şekildir. Bu şekle geoit denir. Dünya’nın geoit şekli, ekseni etrafında dönerken oluşan merkezkaç kuvveti sonucu meydana gelmiştir
Dünya’nın geoit şeklinin sonuçları şunlardır:
-
Dünya’nın ekvator çevresi, kutup çevresinden 67 km daha uzundur. Bu da ekvatorun uzunluğunun, bir meridyen dairesinin uzunluğundan daha fazla olduğu anlamına gelir.
-
Dünya’nın ekvator yarıçapı, kutup yarıçapından 21 km daha uzundur. Bu da yer çekiminin kutuplarda daha fazla olduğu anlamına gelir.
-
Dünya’nın 60° paralelinin çevresi, ekvator çevresinin yarısı kadardır. Bu da paralellerin boylarının kutuplara doğru gidildikçe kısaldığı anlamına gelir.
Dünya’nın şekli aynı zamanda küreye yakındır. Dünya’nın küresel şekli, Güneş’in ışınlarının yeryüzüne farklı açılarla düştüğünü gösterir.
Dünya’nın küresel şeklinin sonuçları şunlardır:
-
Güneş ışınlarının geliş açısı, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe küçülür. Bu da sıcaklık değerlerinin, bitki örtüsünün ve yağış miktarının azalmasına neden olur.
-
Cisimlerin gölge boyları, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe uzar. Bu da kutup yıldızının sadece kuzey yarım küreden görülmesine ve görülme açısının o yerin enlem derecesini vermesine neden olur.
-
Çizgisel hız, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır. Bu da alaca karanlık sürelerinin, tan ve gurup sürelerinin ve gece-gündüz arasındaki farkın artmasına neden olur.
-
Meridyenler arasındaki mesafe, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır. Bu da haritalarda bozulmanın artmasına neden olur.
