Gazneli devletinin genel özellikleri şunlardır:
-
Gazneliler, 963-1186 yılları arasında Maveraünnehir, Afganistan, Hindistan’ın kuzeyi ve Horasan’da hüküm sürmüş olan Türk devletidir.
-
Gazneliler adlarını başkent edindikleri, hâlen Afganistan sınırları içinde bulunan Gazne şehrinden almıştır.
-
Gazneliler, Türk tarihinde imparatorluk özelliği taşıyan ilk Türk-İslam devleti olarak kabul edilir.
-
Gazneliler, Türk tarihinde sultan unvanını ilk kez kullanan devlettir. Sultan unvanı, Abbasi halifesi tarafından Gazneli Mahmut’a verilmiştir.
-
Gazneliler, Türk-İslam tarihinde ilk çok uluslu devlettir. Devletin resmi dili Farsça olmasına rağmen, Türkçe, Arapça ve Hintçe gibi diller de yaygın olarak konuşulmuştur.
-
Gazneliler, Hindistan’a 17 sefer düzenleyerek İslamiyet’in Hindistan’a yayılmasını sağlamıştır. Ayrıca, Hindistan’dan elde ettikleri zenginliklerle kültür ve sanat alanında gelişmişlerdir.
-
Gazneliler, ordularında filler gibi hayvanları da kullanan ilk Türk-İslam devletidir.
-
Gazneliler, devletin en parlak dönemini Gazneli Mahmut zamanında yaşamıştır. Gazneli Mahmut, hem askeri hem de ilmi başarılarıyla tanınmıştır.
-
Gazneliler, 1040 yılında Selçuklular ile yaptıkları Dandanakan Savaşı’nı kaybederek yıkılma sürecine girmişlerdir. 1187 yılında ise Gurlular tarafından tamamen ortadan kaldırılmışlardır.
