Question

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 116 Cevapları - Nev Kitap Yayınları

Answer 1

Saltanat yönetimi (monarşi) ile millî egemenlik kavramları arasındaki farkları araştırınız.

Cevap: 

  Saltanat yönetimi (monarşi) ile millî egemenlik kavramları arasındaki farkları şöyle özetleyebiliriz:

• Saltanat yönetimi, devletin tek bir kişi tarafından yönetildiği ve bu kişinin mutlak yetkiye sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Monarşi de aynı şekilde tek bir kişinin devlet başkanı olduğu ve genellikle bu kişinin soydan gelen bir kral veya imparator olduğu bir yönetim biçimidir.
• Millî egemenlik ise devletin halk tarafından yönetildiği ve halkın iradesinin egemen olduğu bir yönetim biçimidir. Bu yönetim biçiminde devlet başkanı ve diğer yetkililer halk tarafından seçilir ve halkın çıkarlarını temsil eder.
• Saltanat yönetimi ile millî egemenlik kavramları arasındaki fark, egemenliğin kimde olduğuyla ilgilidir. Saltanat yönetiminde egemenlik tek bir kişidedir ve bu kişi devleti istediği gibi yönetebilir. Millî egemenlikte ise egemenlik halktadır ve halk devleti denetleyebilir ve yönlendirebilir.
• Saltanat yönetimi ile millî egemenlik kavramları arasındaki fark, aynı zamanda demokrasi ile ilgilidir. Saltanat yönetimi demokratik olmayan bir yönetim biçimidir, çünkü halkın söz hakkı yoktur ve hak ve özgürlükleri kısıtlanabilir. Millî egemenlik ise demokratik bir yönetim biçimidir, çünkü halkın söz hakkı vardır ve hak ve özgürlükleri korunur.

Saltanat kaldırıldığı hâlde halifeliğin kaldırılmamasının nedeni sizce nedir?

Cevap:

Saltanatın kaldırılması sonrasında eski rejim yanlılarının halifelik makamını bir dayanak noktası olarak görmeleri ve halifeyi meclisten üstün tutmaları. Bu durumda halifeliğin kaldırılması yeni rejime karşı bir tepki doğurabilirdi.

• Halifeliğin Osmanlı toplumunun büyük kesiminin din ve inanç bağlılığı nedeniyle önem verdiği bir kurum olması. Bu nedenle halifeliğin kaldırılması din elden gidiyor algısı yaratabilir ve millî mücadeleye destek veren halkın desteğini kaybettirebilirdi.
• Halifeliğin uluslararası alanda Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasına karşı temsilciliği ve liderliği anlamına gelmesi. Bu nedenle halifeliğin kaldırılması İslam ülkeleri ile ilişkileri zedeleyebilir ve yabancı devletlerin müdahalesine yol açabilirdi.