Question

12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 243 Cevapları - Meb Yayınları

Answer 1

Yalıtkan maddeler, iletken maddelere dönüştürülebilir mi?

Cevap:

Bu sorunun cevabı, yalıtkan maddenin türüne ve uygulanan yönteme bağlıdır. Bazı yalıtkan maddeler, ısıtma, basınç uygulama, kimyasal işlem veya elektrik alan etkisi gibi yöntemlerle iletken hale getirilebilir. Örneğin, polimerler ısıtılarak karbon siyahı gibi iletken katkı maddeleriyle karıştırılabilir. Bu şekilde elde edilen kompozit malzemeler, elektriksel iletkenliği arttırabilir. Ancak, bu işlem yalıtkanın mekanik ve termal özelliklerini de değiştirebilir.

Bazı yalıtkan maddeler ise iletken hale getirilemez veya çok zor getirilir. Örneğin, cam, kâğıt ve polietilen gibi yüksek özdirence sahip bazı maddeler çok iyi elektrik yalıtkanlarıdır. Bu tür malzemeler düşükten orta dereceli gerilimleri güvenli bir şekilde yalıtılmasına hizmet eder. Bu malzemelerin iletkenliğini arttırmak için çok yüksek sıcaklık veya gerilim uygulamak gerekir. Bu da malzemenin yapısını bozabilir veya eritebilir.

Güneş ışınlarından yararlanılarak elektrik enerjisi elde edilebilir mi?

Cevap:

Evet, güneş ışınlarından yararlanılarak elektrik enerjisi elde edilebilir. Bu işlem için iki temel yöntem vardır: termik düzeneklerle güneş elektriği ve fotovoltaik düzeneklerle güneş elektriği.

Termik düzeneklerle güneş elektriği, yoğunlaştırmalı güneş toplayıcıları yöntemi ile güneş ısının bir sıvıya buharlaştırılması sonucu ve klasik termik santrallere benzer biçimde buhar türbini ve jeneratörle elektrik elde edilmesidir. Bu yöntemde, güneş ışınları aynalar veya lensler yardımıyla odaklanarak yüksek sıcaklıklara ulaşılır. Bu sıcaklıkta bir akışkan ısıtılır ve buhar haline getirilir. Buhar daha sonra bir türbin çevirmek için kullanılır. Türbin de bir jeneratörü çalıştırarak elektrik üretir.

Fotovoltaik düzeneklerle güneş elektriği, güneş ışınımının fotovoltaik piller aracılığıyla doğrudan elektriğe dönüştürülmesidir. Fotovoltaik piller, silisyum gibi yarıiletken malzemelerden oluşur. Güneş ışığı bu malzemelere çarptığında, elektronlar harekete geçer ve bir elektrik akımı oluşturur. Bu akım, bir devre içinde kullanılabilir veya bir bataryada depolanabilir.