Kaza, ameliyat gibi durumlarda aşırı kan kaybeden kişiler, vücuttaki oksijen ve besin taşıma kapasitesinin azalması nedeniyle hayati tehlike altındadır. Bu kişilere yardım etmenin en etkili yolu, onlara uygun kan grubundan kan nakli yapmaktır. Kan nakli, kan kaybının neden olduğu şok, organ hasarı ve ölüm riskini azaltabilir. Kan nakli yapılabilmesi için, kan bağışçısının ve alıcının kan gruplarının uyumlu olması gerekir. Kan grupları, kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan antijenlere göre sınıflandırılır. A, B, AB ve 0 olmak üzere dört ana kan grubu vardır. Ayrıca kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan başka bir antijene göre de Rh (+) veya Rh (-) olarak ayrılırlar. Kan grubu uyumu, alıcının antikorlarının bağışçının antijenleriyle reaksiyona girmemesi anlamına gelir. Bu reaksiyon, aglütinasyon adı verilen ve kırmızı kan hücrelerinin birbirine yapışmasına neden olan bir olaydır. Aglütinasyon, kan damarlarını tıkayabilir ve organlara yeterli oksijen ulaşmasını engelleyebilir.
Kan grubu uyumu sağlanamadığı durumlarda, evrensel kan bağışçısı olarak kabul edilen 0 Rh (-) kan grubundan kan verilebilir. Bu kan grubu, herhangi bir antijen içermediği için herhangi bir antikorla reaksiyona girmez. Evrensel kan alıcısı olarak kabul edilen AB Rh (+) kan grubuna sahip kişiler ise herhangi bir kan grubundan kan alabilirler.
Kan bağışı yapmak, kaza, ameliyat gibi durumlarda aşırı kan kaybeden kişilere hayat kurtarıcı bir yardım olabilir. Kan bağışı yapmak için sağlıklı olmak, 18-65 yaş arasında olmak, en az 50 kg ağırlığında olmak ve son bağıştan en az 8 hafta geçmiş olması gerekir. Kan bağışı yapmak isteyen kişiler, Türk Kızılayı’nın web sitesinden veya telefon numarasından en yakın bağış merkezine ulaşabilirler.
