Türkiye’nin özel konumu, kıtalar, denizler, boğazlar, komşular ve ticaret yolları gibi faktörlerle belirlenen konumudur. Türkiye’nin özel konumu, ona hem avantajlar hem de dezavantajlar sağlamaktadır. Türkiye’nin özel konumunun sonuçları şöyle özetlenebilir:
-
Türkiye, Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasında yer alır. Bu sayede hem doğu hem de batı kültürlerinin etkisinde kalmıştır. Ayrıca gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında bir köprü görevi üstlenmiştir.
-
Türkiye, Karadeniz, Akdeniz ve Ege Denizi olmak üzere üç tarafı denizlerle çevrilidir. Bu sayede deniz ticareti, balıkçılık, turizm gibi faaliyetlerden yararlanmıştır. Ancak denizlerle çevrili olması aynı zamanda savunma sorunları da yaratmıştır.
-
Türkiye, İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı olmak üzere iki önemli boğaza sahiptir. Bu boğazlar, Karadeniz ile Akdeniz arasındaki en kısa su yolu olması nedeniyle stratejik öneme sahiptir. Türkiye, bu boğazları kontrol ederek hem siyasi hem de ekonomik güç kazanmıştır. Ancak boğazların güvenliği de Türkiye için bir sorumluluk haline gelmiştir.
-
Türkiye, petrol bakımından zengin Ortadoğu ülkelerine komşudur. Bu sayede enerji ihtiyacını karşılamak için avantajlı bir konumdadır. Ayrıca Ortadoğu’daki siyasi gelişmelere de etki edebilmektedir. Ancak Ortadoğu’daki istikrarsızlık ve çatışmalar da Türkiye’yi olumsuz yönde etkilemektedir.
-
Türkiye, ekonomik bakımından zengin Avrupa ülkelerine yakındır. Bu sayede Avrupa Birliği ile ticaret ve işbirliği yapabilmektedir. Ayrıca Avrupa’nın kültürel ve siyasi değerlerine de uyum sağlamaya çalışmaktadır. Ancak Avrupa ile olan ilişkileri zaman zaman sorunlarla karşılaşmaktadır.
-
Türkiye, ortalama yükseltisi fazla olan bir ülkedir. Bu sayede yeraltı ve yerüstü kaynakları bakımından zengindir. Ayrıca iklim çeşitliliği ve dört mevsimin yaşanması da tarım, hayvancılık ve turizm gibi faaliyetlere imkan vermektedir. Ancak yükseklik arttıkça sıcaklık azalmakta ve ulaşım zorlaşmaktadır.
