Question

6. Sınıf Temel Dini Bilgiler Ders Kitabı Sayfa 97, 98 Cevapları - Meb Yayınları

Answer 1

3. ÜNİTEMİZİ DEĞERLENDİRELİM

1. Farz, vacip ve sünnet kavramlarını açıklayınız.

Farz, vacip ve sünnet, İslam dininde ibadet ve davranışların hükmünü belirten terimlerdir. Kısaca şöyle açıklayabilirim:

• Farz, Allah’ın kesin olarak yapılmasını emrettiği şeylerdir. Farzları yapmak sevap, yapmamak günah, inkar etmek ise küfürdür. Örneğin, namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek farzdır.
• Vacip, farz kadar kesin olmayan ama kuvvetli bir delil ile yapılması istenen şeylerdir. Vacipleri yapmak sevap, yapmamak günah, inkar etmek ise sapıklıktır. Örneğin, bayram namazı kılmak, kurban kesmek, fıtır sadakası vermek vaciptir.
• Sünnet, Peygamber Efendimiz’in (sav) ibadet niyetiyle yaptığı veya yapılmasını tavsiye ettiği şeylerdir. Sünnetleri yapmak sevap, yapmamak sevaptan mahrumiyet, inkar etmek ise saygısızlıktır. Örneğin, vakit namazlarının sünnetleri, teheccüd namazı, abdest alırken misvak kullanmak sünnettir.

2. Sehiv ve tilavet secdesi nedir? Açıklayınız.

Sehiv ve tilavet secdeleri, İslam’da namaz kılarken yapılan özel secdelerdir.

Sehiv Secdesi: Sehiv secdesi, yanılma secdesi demektir. Namazın farzlarından birinin tehiri (geciktirilmesi) veya vaciplerden birini terk ve ya tehiri halinde yapılması gerekir. Sehiv secdesi, yanılma secdesi demektir. Secde-i sehvi gerektirecek bir şey yapıldığı zaman secde-i sehiv yapmak, sünnet-i müekkeddir. Sehiv secdesi şöyle yapılır: Namazın sonunda tekbir alıp secdeye varılır, diğer secdelerde olduğu gibi üç kere, “Sübhane rabbiyel ala ve bihamdihi” denir, sonra “Subhanellezi la yenamu ve la yeshu” (Uyumayan ve yanılmayan Rabbim, bütün kusurlardan münezzehtir) denir.

Tilavet Secdesi: Tilavet secdesi, Kur’an-ı Kerim’de secde ayeti geçtiğinde yapılan secdeye denir. Niyet getirilip eller kaldırılır ve tekbir alınır ve secdeye varılır. Secdede üç defa “Subhane rabbiyel ala” denir. Bu tesbihe şu dua da eklenir: “Secede vechiye lillezi heleke huve sevverehu ve şekke sem’ehu ve beserehu bihavlihi ve kuvvetihi Fetebarekellahu ehsenul halikin.” (Yüzün kendisini yaratan, şekillendiren kulak ve gözü var eden Allah’a secde etmiştir. Yaratanların en güzeli olan Allah yüceler yücesidir.) Fakat bir kimse sadece “Subhane rabbiyel ala” duasını okusa yeterlidir.

3. Cemaatle namaz kılmak neden önemlidir? Açıklayınız.

Cemaatle namaz kılmanın önemi, İslam’ın topluluk ruhunu ve birlik beraberlik anlayışını yansıtmasıdır. İşte cemaatle namaz kılmanın bazı önemli sebepleri: Devamı..

4. Mescitlerin fonksiyonlarını açıklayınız.

Mescitlerin fonksiyonları genellikle üç ana kategoriye ayrılır:

1. Mabed Olarak: Mescitler, esas itibariyle içinde ibadet edilmek üzere inşa edilmiştir. Bu nedenle kutsallık kazanmışlar ve “Allah’ın evi” adını almışlardır. İslam dini, toplu ibadeti teşvik eder. Cemaatle kılınan namaz, yalnız kılınandan 25-27 derece daha üstün tutulmuştur.

2. Yönetim Merkezi Olarak: Hz. Peygamber’in nübüvvet görevi yanında, devlet başkanlığı, hâkimlik, komutanlık gibi görevleri de vardı. Bu görevler, İslam devlet başkanının görevleridir. Medine’deki Mescid-i Nebevi, Hz. Peygamber’in bu görevlerine uygun olarak devletin idare merkezi özelliği taşımaktaydı.

3. İlim ve Kültür Merkezi Olarak: Hiçbir din İslam kadar ilme önem vermemiştir. Hz. Peygamber, Mescid-i Nebevi’deki “Suffe” ile, üniversitelerin ilk temelini atmıştır. Zamanla mescitler, herkesin okuması için eserlerin bir nüshasını buralara bırakan müellifler sayesinde, bir kütüphane hizmeti de vermişlerdir.

Bu fonksiyonlar, mescitlerin sadece ibadet yerleri olmadığını, aynı zamanda sosyal, kültürel ve yönetimsel işlevlere de sahip olduklarını göstermektedir.

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. Namaza hazırlık şartları ile ilgili aşağıda verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) Setr-i Avret: Namazda örtülmesi gereken yerleri örtmek.

B) Kıraat: Namaz kılınacak yerin ve elbiselerin temiz olmasını sağlamak.

C) Niyet: Namaza başlarken kılınacak olan namazın farkında olmak.

D) Vakit: Her namazı kendi vaktinde kılmak.

Cevap: B

2. Namazın kılınış şartları ile ilgili aşağıda verilen açıklamalardan hangisi doğrudur?

A) Kıyam: Namazın her rekâtında bir süre ayakta durmak.

B) Kıraat: Namaza başlarken “Allahu Ekber” diyerek tekbir almak.

C) İftitah Tekbiri: Kıyamdayken Kur’an okumak.

D) Rükû: Yüce Allah’ın huzurunda elleri, burnu, alnı, dizleri ve ayakları yere koymak.

Cevap: A

3. Aşağıdakilerden hangisi namazın sünnetlerinden biri değildir?

A) İlk tekbirden sonra Sübhaneke duasını okumak.

B) Rükû ve secdede okunan tesbihleri en az üç kez tekrarlamak.

C) Namazların her rekâtında Fâtiha suresini okumak.

D) Son oturuşlarda Salâvat ve Rabbenâ dualarını okumak.
Cevap: C

4. Namazın hükümleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Yüce Allah’ın huzurunda elleri, burnu, alnı, dizleri ve ayakları yere koyarak namazda secde etmek farzdır.

B) Namaz kılarken rükû ve secdede okunan tesbihleri en az üç kez tekrarlamak sünnettir.

C) Namazların her rekâtında Fâtiha suresini okumak sünnettir.

D) Namaz sonunda önce sağa, sonra sola selam vermek vaciptir.

Cevap: C

5. Aşağıdakilerden hangisi namazı bozan durumlardan değildir?

A) Namazda bir şey yemek, içmek.

B) Namaz kılarken yönümüzü kıbleye çevirmek.

C) Sure ve duaları anlamlarını bozacak şekilde hatalı okumak.

D) Namaz kılarken kendimizin duyacağı bir sesle gülmek.

Cevap: B

6. Aşağıdakilerden hangisi caminin iç bölümleri arasında yer almaz?

A) Kubbe B) Mihrap C) Vaaz Kürsüsü D) Minber

Cevap: C

7. Aşağıdakilerden hangisi ulu camilerle ilgili doğru bir bilgidir?

A) Sultanlar tarafından yaptırılmış camilerdir.

B) Bulundukları şehrin valileri tarafından yaptırılmıştır.

C) Bursa Ulu Camii ulu camilerin en güzel örneklerindendir.

D) Ulu camiler çoğunlukla İstanbul’da bulunmaktadır.

Cevap: A

C) Aşağıdaki cümleler doğruysa (D) yanlışsa (Y) yazınız.

1. (Y) Kur’an-ı Kerim’de bulunan secde ayetlerini okuduğumuzda veya dinlediğimizde yaptığımız secdeye sehiv secdesi denir.

2. (D) Tilavet secdesi abdestli bir şekilde kıbleye dönülerek yapılır.
3. (Y) Cemaatle namaz kılarken imama uymak gerekmez.
4. (D) Ezan ve salânın okunduğu, caminin ince uzun yapısına minare denir.
5. (D) İmamın hutbe okumak için çıktığı merdivenli uzun yapıya minber denir.