Question

II. Meşrutiyet döneminde kurulan siyasi partiler hangileridir?

Answer 1

• II. Meşrutiyet dönemi, 1908-1918 yılları arasında Osmanlı Devleti’nde yaşanan siyasi ve toplumsal gelişmelerin olduğu bir dönemdir. Bu dönemde Kanun-i Esasi yeniden yürürlüğe konmuş ve meclis açılmıştır. Ayrıca çok partili hayata geçiş denemeleri yapılmıştır.
• II. Meşrutiyet döneminde kurulan siyasi partiler şunlardır:
  • İttihat ve Terakki Fırkası: 1889’da İttihad-ı Osmanî Cemiyeti adıyla kurulan ve 1895’te İttihat ve Terakki Cemiyeti adını alan bu örgüt, 1909’da parti haline gelmiştir. Meşrutiyetin ilanında önemli rol oynamış ve 31 Mart Vakası’ndan sonra iktidarı ele geçirmiştir. Birinci Dünya Savaşı’na giren ve yenilen Osmanlı Devleti’ni yöneten parti, 1918’de dağılmıştır.
  • Ahrar Fırkası: 1908’de kurulan bu parti, İttihat ve Terakki Fırkası’nın ilk muhalefet partisi olmuştur. Liberal ve muhafazakar bir çizgi izleyen parti, 31 Mart Vakası’nda İttihatçılara karşı tavır almıştır. Parti, 1912’de kapatılmıştır.
  • Osmanlı Demokrat Fırkası: 1908’de kurulan bu parti, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin kurucularından olan Ahmed Rıza Bey tarafından yönetilmiştir. Parti, demokrasiyi savunmuş ve İttihatçılara karşı muhalefet etmiştir. Parti, 1913’te kapatılmıştır.
  • İttihad-ı Muhammedi Fırkası: 1909’da kurulan bu parti, İslamiyet’i esas alan bir parti olmuştur. Parti, İttihatçılara karşı muhafazakar bir çizgi izlemiş ve padişahın yetkilerini savunmuştur. Parti, 1912’de kapatılmıştır.
  • Mutedil Hürriyetperveran Fırkası: 1911’de kurulan bu parti, İttihatçılara karşı orta yolu savunan bir parti olmuştur. Parti, meşrutiyetin korunması ve geliştirilmesini amaçlamıştır. Parti, 1913’te kapatılmıştır.
  • Islahat-ı Esasiye Osmaniye Fırkası: 1911’de kurulan bu parti, anayasal reformları savunan bir parti olmuştur. Parti, meclisin güçlendirilmesini ve hükümetin denetlenmesini istemiştir. Parti, 1913’te kapatılmıştır.
  • Ahali Fırkası: 1911’de kurulan bu parti, halkın çıkarlarını savunan bir parti olmuştur. Parti, sosyal adaleti ve eşitliği ön plana çıkarmıştır. Parti, 1913’te kapatılmıştır.
  • Osmanlı Sosyalist Fırkası: 1910’da kurulan bu parti, sosyalist bir ideolojiye sahip olan ilk parti olmuştur. Parti, İttihatçılara karşı muhalefet etmiş ve işçiler arasında propaganda yapmıştır. Parti, İkinci Enternasyonal ile irtibata geçmiş ve uluslararası işçi hareketini desteklemiştir. Parti, 1913’te kapatılmıştır.
  • Hürriyet ve İtilaf Fırkası: 1911’de kurulan bu parti, İttihat ve Terakki Fırkası’ndan ayrılanların oluşturduğu bir parti olmuştur. Parti, liberal ve muhafazakar bir çizgi izlemiş ve İttihatçılara karşı sert bir muhalefet yürütmüştür. Parti, 1918’de kapatılmıştır.
  • Millî Meşrutiyet Fırkası: 1912’de kurulan bu parti, İttihat ve Terakki Fırkası’nın muhalif kanadının oluşturduğu bir parti olmuştur. Parti, milliyetçi ve ılımlı bir çizgi izlemiş ve meşrutiyetin korunması için çalışmıştır. Parti, 1913’te kapatılmıştır.

II. Meşrutiyet Dönemi’nde kurulan siyasi partilerden önemli birkaçını detaylandıralım:

• İttihat ve Terakki Cemiyeti
  • 1913 yılında İttihat ve Terakki Fırkası olmuştur.
  • Türkçülük akımını savunmuştur.
  • Mizan, Meşveret ve İçtihad yayın organlarıdır.
• Ahrar Fırkası
  • Prens Sabahattin önderliğinde kurulmuştur.
  • Türk tarihinde parti adıyla kurulan ilk siyasi partidir.
  • Volkan ve Serbesti yayın organlarıdır.
• Hürriyet ve İtilaf Fırkası
  • Dr. Rıza Nur ve Damat Ferit Paşa önderliğinde kurulmuştur.
  • İttihat ve Terakki’ye karşı kurulan en önemli muhalefet partisidir.