Question

Kaç çeşit koful vardır? Görevleri nelerdir?

Answer 1

Koful, hücre içinde atık madde, su ve gıda depolayan kese şeklindeki yapılardır. Kofullar, hücrenin işlevlerine göre farklı çeşitlere ayrılır. Koful çeşitleri ve görevleri şunlardır:

• Besin kofulu: Hücreye alınan büyük moleküllü besinleri bulunduran kofuldur. Lizozomla birleştiğinde sindirim gerçekleşir. Böylece hücrenin ihtiyacı olan maddeleri karşılar.
• Salgı kofulu: Metabolizma sonucu oluşan atık maddelerin ve golgi aygıtında üretilen salgıların hücre dışına verilmesini sağlayan kofuldur. Örneğin, pankreas ve tükürük bezi gibi salgı bezlerinde bulunur.
• Boşaltım kofulu: Sindirim kofulunun içinden hücrenin gereksinim duyduğu maddeler sitoplazmaya alındıktan sonra koful içinde atıkları kalır. Atıklar ile dolu olan bu kofula boşaltım kofulu denir. Atıklar boşaltım kofulunun yardımıyla ekzositoz ile hücreden uzaklaştırılır.
• Kontraktil (kasılgan) koful: Tatlı suda yaşayan tek hücreli canlılarda hücre içine giren fazla suyu enerji harcayarak dışarı atan kofuldur. Hücrenin su dengesinin korunmasında (homeostasi) rol oynar. Örneğin, amip, öglena ve paramesyum gibi canlılarda bulunur.
• Depo kofulu: Hücre içine giren doğal ve organik olmayan maddelerin depolandığı yerdir. Bitkilerde oluşan pigment (renk) maddelerini de depolayabilir. Yaşlı bitki hücrelerinde biriken atık çok fazla olduğu için küçük kofullar birleşir ve büyür. Oluşan büyük koful, hücrenin sitoplazmasındaki çekirdek ve organelleri hücrenin kenarlarına doğru sıkıştırmaya başlar ve artık merkezi koful olarak adlandırılır.