Question

Türkiye'nin akarsuları ve genel özellikleri nelerdir?

Answer 1

 

Türkiye’nin akarsuları, ülkenin coğrafi konumu, iklimi, yer şekilleri ve bitki örtüsü gibi faktörlerden etkilenir. Türkiye’nin akarsuları, genellikle iki gruba ayrılır :

• Dıştan boşalan akarsular: Bu akarsular, Türkiye’nin dışına akan ve başka ülkelerde denize ulaşan akarsulardır. Bu akarsuların debisi ve rejimi düzenlidir. Bu akarsuların başlıcaları şunlardır :
  • Fırat Nehri: Türkiye’nin en uzun ve en büyük akarsuyudur. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Murat ve Karasu kolları olarak doğar. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Dicle Nehri ile birleşerek Şattülarap adını alır. Irak ve Suriye üzerinden Basra Körfezi’ne dökülür .
  • Dicle Nehri: Türkiye’nin ikinci en uzun ve en büyük akarsuyudur. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Hazar Gölü yakınlarında doğar. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Fırat Nehri ile birleşerek Şattülarap adını alır. Irak üzerinden Basra Körfezi’ne dökülür .
  • Aras Nehri: Türkiye’nin üçüncü en uzun akarsuyudur. Doğu Anadolu Bölgesi’nde Bingöl Dağları’nda doğar. Ermenistan, Azerbaycan ve İran sınırlarını çizer. Hazar Denizi’ne dökülür .
  • Kızılırmak Nehri: Türkiye’nin dört büyük akarsuyundan biridir. İç Anadolu Bölgesi’nde Kızılcahamam yakınlarında doğar. Karadeniz Bölgesi’nde Samsun’da Karadeniz’e dökülür .
• İçten boşalan akarsular: Bu akarsular, Türkiye içinde kalan ve denize ulaşmayan akarsulardır. Bu akarsuların debisi ve rejimi düzensizdir. Bu akarsuların başlıcaları şunlardır :
  • Sakarya Nehri: Türkiye’nin beşinci en uzun akarsuyudur. İç Anadolu Bölgesi’nde Afyon yakınlarında doğar. Karadeniz Bölgesi’nde Adapazarı yakınlarında Karadeniz’e dökülür .
  • Büyük Menderes Nehri: Türkiye’nin altıncı en uzun akarsuyudur. Ege Bölgesi’nde Dinar yakınlarında doğar. Aydın’da Büyük Menderes Ovası’nı oluşturur. Denizli’de Pamukkale Travertenleri’ni meydana getirir. Muğla’da Ege Denizi’ne dökülür .
  • Gediz Nehri: Türkiye’nin yedinci en uzun akarsuyudur. Ege Bölgesi’nde Murat Dağı yakınlarında doğar. Manisa’da Gediz Ovası’nı oluşturur. İzmir’de Körfez’e dökülür .
  • Seyhan Nehri: Türkiye’nin sekizinci en uzun akarsuyudur. Akdeniz Bölgesi’nde Toros Dağları’nda doğar. Adana’da Seyhan Ovası’nı oluşturur. Akdeniz’e dökülür .

Türkiye’nin akarsuları, ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatında önemli bir rol oynar. Akarsular, tarım, enerji, ulaşım, turizm, sanayi ve ticaret gibi faaliyetler için faydalanılan kaynaklardır. Akarsular, aynı zamanda uygarlıkların doğuşuna ve gelişmesine de katkı sağlamıştır.