Question

İnsanda eşey kromozomlarının görevleri nelerdir?

Answer 1

İnsanda eşey kromozomları, cinsiyetin belirlenmesinde ve bazı genetik özelliklerin taşınmasında rol oynayan kromozomlardır. İnsanda iki çeşit eşey kromozomu vardır: X ve Y. Dişilerde XX, erkeklerde ise XY eşey kromozomu bulunur. Eşey kromozomları, mayoz bölünme ile oluşan eşey hücrelerine (yumurta ve sperm) aktarılır. Yumurtalar sadece X kromozomu taşırken, spermler X veya Y kromozomu taşıyabilir. Döllenme sırasında, yumurtanın X kromozomu ile spermin X veya Y kromozomunun birleşmesi sonucunda zigotun cinsiyeti belirlenir.

Eşey kromozomlarının görevleri şunlardır:

• Cinsiyetin belirlenmesi: Eşey kromozomları, cinsiyete bağlı genleri taşırlar. Bu genler, cinsiyet hormonlarının salgılanmasını ve cinsiyete özgü fizyolojik ve morfolojik farklılıkların oluşmasını sağlar. Örneğin Y kromozomunda bulunan SRY geni, testis gelişimini başlatan bir faktördür.
• Genetik farklılığın oluşması: Eşey kromozomları, her insanın kendine özgü genetiğinin oluşmasına katkıda bulunurlar. Eşey kromozomları üzerinde bulunan genler, vücutta çeşitli özellikleri belirler. Örneğin X kromozomunda bulunan genler, renkli görme, kan pıhtılaşması, saç rengi gibi özellikleri etkiler.
• Genetik hastalıkların taşınması: Eşey kromozomları üzerinde bulunan genlerde meydana gelen mutasyonlar, bazı genetik hastalıklara neden olabilir veya taşıyıcılık yaratabilir. Örneğin X kromozomuna bağlı olarak görülen hemofili, renk körlüğü, kas distrofisi gibi hastalıklar erkeklerde daha sık görülürken, dişilerde taşıyıcılık daha yaygındır.