Milli mücadele döneminde kurulan cemiyetler, işgallere karşı direniş gösteren ve milli birlik ve beraberliği sağlamaya çalışan örgütlenmelerdir.
Bu cemiyetlerin bazıları şunlardır:
-
Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Edirne ve çevresinde kurulan bu cemiyet, olası bir Yunan işgalini engellemek için çalışmıştır. Cemiyetin iki önemli yayın organı Edirne ve Yeni Ahali gazeteleridir.
-
Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Erzurum Kongresi’nin toplanmasına da öncülük etmiş olan cemiyet; Ermenilere verilmek istenen Doğu Anadolu Bölgesi’nin Türk yurdu olduğunu kanıtlamak için kurulmuştur.
-
İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: İzmir’in işgal edilmesinden sonra kurulan bu cemiyet, Ege Bölgesi’nde işgalcilere karşı mücadele etmiştir. Cemiyetin başkanı Rauf Orbay’dır.
-
Kilikyalılar Cemiyeti: Adana ve çevresinde kurulan bu cemiyet, Fransız işgaline karşı direnmiştir. Cemiyetin başkanı Ali Münif Bey’dir.
-
Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti: Ankara’da kurulan bu cemiyet, milli mücadeleye kadınların da katılmasını sağlamıştır. Cemiyetin başkanı Halide Edip Adıvar’dır.
-
Milli Kongre Cemiyeti: Sivas’ta kurulan bu cemiyet, milli mücadeleye destek veren kongrelerin toplanmasını sağlamıştır. Cemiyetin başkanı Mustafa Kemal Paşa’dır.
Bu cemiyetlerin ortak özellikleri şunlardır:
-
İşgal kuvvetlerine karşı direniş gerçekleştirmek ve halkı da bu direnişe ortak etmek
-
İşgalleri protesto etmek için miting ve gösteri düzenlemek
-
Basın ve yayın aracılığıyla işgallerin haksızlığını tüm dünyaya duyurmak