Question

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 151, 152 Cevapları - Evrensel İletişim Yayınları

Answer 1

4. ÜNİTE, 2. BÖLÜM SÜREÇ DEĞERLENDİRME

1. Tabloda verilen katı maddeleri katı türleri ile eşleştiriniz.

Katı madde	Katı türü
NaCI	NaCl iyonik bir katıdır
CO2	Karbondioksidin katı hali moleküler katıdır.
Mg	Magnezyum metalik bir katıdır.
Elmas	Elmas kovalent katıdır.
SiC	Silisyum karbür, kovalent katıdır.
C12H22O11	C12H22O11, diğer bir adıyla sakkaroz maddesi moleküler katı yapıya sahiptir.

2. Aşağıda verilen katıları, kimyasal türleri bir arada tutan kuvvetlere göre sınıflandırınız.
a) LiCI b) I2 c) SiC ç) Cu

a- iyonik katı

b- moleküler katı

c- kovalent katı

ç- metalik katı

3. Doğal maddeler içerisinde elmasın en sert ve erime noktasının çok yüksek olmasının sebebi nedir?

Elmasın en sert ve erime noktasının çok yüksek olmasının sebebi, moleküllerinin arasındaki kovalent bağlardır. Elmas, saf karbon atomlarından oluşan bir kristaldir. Karbon atomları, kübik bir örgü yapısında birbirlerine dört yönde kovalent bağlarla bağlanırlar. Bu bağlar, çok güçlü ve esnek olmayan bağlardır. Bu yüzden elması çizmek veya eritmek için çok yüksek bir enerji gereklidir. Elmasın erime noktası 3500 °C’dir . Elmasın sertliği ise Mohs sertlik ölçeğinde 10’dur.

4. İyonik katıların katı, sıvı hâllerinin ve sulu çözeltilerinin elektrik akımını iletip iletmediklerini belirtiniz.

İyonik katıların katı, sıvı hâllerinin ve sulu çözeltilerinin elektrik akımını iletip iletmedikleri şöyledir:

• İyonik katıların katı hâlleri elektrik akımını iletemezler. Çünkü katı hâlde iyonlar sabit bir kristal yapıda yer alır ve serbestçe hareket edemezler.
• İyonik katıların sıvı hâlleri veya sulu çözeltileri elektrik akımını iletirler. Çünkü sıvı hâlde veya suda çözündüğünde iyonlar kristal yapıdan ayrılır ve serbestçe hareket edebilirler. Bu da elektrik yükünün taşınmasını sağlar.

Elektrik akımını iletmeyen iyonik katı fiziksel hâlinin özelliği nedir?

Elektrik akımını iletmeyen iyonik katı fiziksel hâlinin özelliği, katı hâlde iyonların sabit bir kristal yapıda yer alması ve serbestçe hareket edememesidir. Bu yüzden elektrik yükünün taşınması mümkün olmaz. İyonik katılar genellikle metallerle ametaller arasında oluşan iyonik bağlı bileşiklerdir. Örneğin; sofra tuzu (NaCl), kireç taşı (CaCO3), potasyum nitrat (KNO3) gibi maddeler iyonik katılardır.

5. Aşağıdaki cümlelerin sonundaki kutucuklara ifade doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(D) a. Katı tanecikleri sadece titreşim hareketi yaparlar. //Katı haldeki madde tanecikleri sadece bulundukları yerde titreşim hareketi yaparlar, katı halden dolayı öteleme hareketi yapamazlar. Verilen önerme doğrudur.
(D) b. Yapısında belirli bir geometrik düzen olmayan tereyağı, amorf bir katıdır. // Tereyağı, yapısında geometrik düzen bulunmayan bir katıdır ve böyle katılara amorf katı denir. Verilen önerme doğrudur.
(D) c. İyonik, kovalent, moleküler ve metalik katılar taneciklerinin belirli bir geometrik düzene göre istiflenmesi ile oluşan kristal katılardır. // İyonik, kovalent, moleküler ve metalik katılar taneciklerinin belirli bir geometrik düzene göre istiflenmesi ile oluşan kristal katılardır. Verilen önerme doğrudur.
(Y) ç. İyot (I2), kovalent bir katıdır. // İyot katısı (I₂), moleküler katı türündendir. Verilen önerme yanlıştır.
(D) d. Metalik bağ güçlü etkileşimi sonucunda metalik katılar oluşur. // Metalik bağ güçlü etkileşimi sonucunda metalik katılar oluşmaktadır. Verilen önerme doğrudur.

6. Aşağıda verilen cümlelerdeki noktalı yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.
a. Erime noktası 419°C olan çinko (Zn) metalik bir katıdır.
b. Elmas, grafit ve kuartz erime noktaları çok yüksek olan kristal katılardır.
c. Şeker molekülleri etkin çekim kuvvetleri hidrojen bağları sayesinde moleküler bir katı oluşturur.
ç. İyonik katılarda iyonlar arasında iyonik bağ bulunur.
d. Amorf katıların belirli bir erime noktaları yoktur.

7. I. K2CO3(k)
II. H2O(k)
III. Na(k)
Yukarıda verilen maddelerden hangisi ya da hangileri moleküler bir katıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Verilen maddelerden K₂CO₃ ve H₂O maddeleri moleküler katı sınıfına girer. Sorunun doğru cevabı "C" seçeneğinde verilmiştir.

8. Kristal katılarla ilgili;
I. Atom, iyon veya moleküllerden oluşmuşlardır.
II. Taneciklerinin istiflenmesinde belirli bir geometrik düzen yoktur.
III. Sabit bir erime sıcaklıkları vardır.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Kristal katılarla ilgili verilen bilgilerden I ve III numaralı olanlar doğrudur. Sorunun doğru cevabı "D" seçeneğinde verilmiştir.

9. İyot (I2) katısı için;
I. Moleküler yapılı bir katıdır.
II. Kristal katıdır.
III. Molekülleri bir arada tutan etkin etkileşim London kuvvetleridir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

İyot katısı ile ilgili verilen öncüllerden I, II ve III numaralı öncüller doğrudur. Sorunun doğru cevabı "E" şıkkında verilmiştir.

10. Katılarla ilgili;
I. Kovalent katılarda kristal birimleri London kuvvetleri ile bir arada durur.
II. Moleküler katılarda kristal birimleri güçlü etkileşimler ile bir arada durur.
III. İyonik katılarda iyonlar elektrostatik çekim kuvvetleri ile bir arada durur.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Katılarla ilgili verilen bilgilerden yalnızca III numaralı öncülde verilen bilgi doğrudur. Sorunun doğru cevabı "A" seçeneğinde verilmiştir.