Question

Heyelan set gölü nedir?

Answer 1

Heyelan set gölü bir akarsuyun önünün heyelan sonucu kapanmasıyla oluşan doğal bir göldür. Heyelanla yer değiştiren kütle doğal bir bent görevi görür. Settin gerisindeki çanakta sular birikerek göl oluşturur.

Heyelan set göllerinin oluşmasında; jeomorfoloji, litoloji, iklim, bitki örtüsü gibi faktörler etkilidir. Jeomorfolojik özelliğin parçalı ve engebeli olması önemlidir. Düz alanlarda heyelan oluşmaz, eğimli alanlarda oluşur. Litolojik özelliklerde kayaç çeşidi ve tabakaların uzanışı önemlidir. Kil, marn gibi litolojik unsurların suyu tutması, heyelanı tetiklemektedir. Kayaç tabakalarının eğimli uzanması heyelanda önemli bir unsurdur. İklim yağışın fazla olması ve yağışlı dönemin uzun sürmesi ile etkili olur. Suya doyan ve ağırlaşan toprak kütleleri heyelana maruz kalır. Bitki örtüsü bazen kökleriyle araziyi sabitleyerek heyelanı engeller, bazen de ağırlığı ile heyelanı tetiklediği düşünülür.

Türkiye’de heyelan set göllerinin çoğu Karadeniz bölgesindedir. Örneğin, Tortum Gölü, Sera Gölü, Abant Gölü, Zinav Gölü, Sülük Gölü, Yedigöller ve Borabay Gölü bu tür göllere örnek olarak verilebilir.