Question

12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 138, 139, 140, 141, 142, 143 Cevapları - Meb Yayınları

Answer 1

Sayfa 138

Aşağıdakilerden hangisi elektromanyetik dalgalara ait bir özelliktir?
A) Boyuna dalgadır.
B) Elektrik ve manyetik alandan etkilenir.
C) Yayılmaları için maddesel ortama ihtiyaç vardır.
D) Boşlukta hızları değişkendir.
E) Yüklü parçacıkların ivmeli hareketleri sonucunda oluşur.

Cevap: E

Sayfa 139

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü/sözcükleri yazınız.

Cevap: 1. Yüklü parçacıkların 2. Kırınım 3. Manyetik alan 4. Dalga katarı 5. Merkezî aydınlık 6. Girişim 7. Elektromanyetik dalga spektrumu 8. Maxwell 9. Dalga 10. Düğüm noktası 11. Radyo 12. Doppler

1. Elektromanyetik dalgalar Yüklü parçacıkların ivmeli hareket yapması sonucunda oluşur.
2. Tek renkli ışınlar bir yarıktan geçirilirse Kırınım deseni oluşur.
3. Maxwell denklemlerine göre elektrik alanının değişmesi Manyetik alan oluşturur.
4. Çift tepe ve çift çukur noktalarının birleştirilmesiyle elde edilen çizgilere Dalga katarı denir.
5. Çift yarıkta girişim deneyinde yarıkların orta dikmesi üzerinde oluşan aydınlık saçağa Merkezî aydınlık  açak denir.
6. İki ya da daha fazla sayıda dalganın birbiri içerisinden geçmesi olayına Girişim denir.
7. Elektromanyetik dalga çeşitlerinin dalga boylarına göre sıralandığı çizelgeye Elektromanyetik dalga spektrumu denir.
8. Elektromanyetik dalga teorisinin kurucusu Maxwell.
9. Işığın Dalga doğası ışıkta girişim ve kırınım olaylarıyla açıklanır.
10. Aynı anda çalışan özdeş noktasal iki dalga kaynağının ürettiği dalgaların tepesi ile çukuru çakıştığında Düğüm noktası oluşur.
11. Elektromanyetik dalgaların en büyük dalga boylu olanı Radyo  dalgalarıdır.
12. Ses kaynağının hareketinden dolayı işitilen sesin frekansındaki değişim olayına ses dalgalarında Doppler etkisi denir.

B) Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan alana yazınız.

13. Dalgakıran kenarına çarpan doğrusal dalgaların bükülerek yollarına devam etmesi dalgaların hangi özelliğiyle açıklanır?

Cevap: Kırınım

14. Aynı anda çalıştırılan özdeş kaynakların oluşturduğu girişim deseninde oluşan dalga katarı sayısı, kaynaklar arası uzaklıkla doğru orantılıyken dalganın hangi fiziksel niceliğiyle ters orantılıdır?

Cevap: Dalga boyu

15. Hava ortamında yapılan ışığın çift yarıkta girişim deneyinde yarık düzlemiyle ekran arası su ile doldurulursa saçak genişliği nasıl değişir?

Cevap: Azalır

16. Yol kenarında durmakta olan Adem, kendisine yaklaşmakta olan itfaiye aracından duyduğu sesin frekansını, sirenden çıkan sesin frekansına göre nasıl algılar?

Cevap: Daha büyük algılar.

17. Bir okulun öğrencileri Erasmus programı kapsamında yurt dışı gezisi yapmak üzere havaalanına gelir. Öğrencilerden biri, valizlerin açılmasına gerek kalmadan bir cihazdan geçirilerek kontrol edildiğini gözlemler. Öğrencinin gözlemlediği cihazda kullanılan elektromanyetik dalga çeşidi hangisidir?

Cevap: X-ışınları

Sayfa 140

C) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

18. Derinlikleri sabit ve hK, hL ve hM olan ortamlarda, yarık genişlikleri eşit olan engellere gönderilen doğrusal dalgaların izlediği yol şekillerdeki gibidir. Buna göre ortamların derinlikleri hK, hL ve hM arasındaki büyüklük ilişkisi nedir?
A) hK > hL > hM B) hK > hM > hL
C) hL > hM = hK D) hL = hK > hM
E) hL > hM > hK

Cevap: E

19. Aynı anda titreşen özdeş K. ve K2 noktasal dalga kaynaklarının oluşturduğu girişim deseni şekildeki gibidir. Buna göre P, R, S, T ve Z noktalarından hangisi maksimum genlikte titreşir?
A) P B) R C) S D) T E) Z

Cevap: B

20. Aynı anda çalışan özdeş K. ve K2 noktasal kaynaklarının oluşturduğu girişim deseni şekildeki gibidir. Sürekli çizgiler dalga tepelerini, kesikli çizgiler dalga çukurlarını gösterdiğine göre P, R, S, T ve Z noktalarından hangileri çift tepe noktasıdır?
A) P ve R B) P ve S C) Z ve T
D) R ve T E) Z ve S

Cevap: D

21. Derinliği sabit bir dalga leğeninde özdeş K1 ve K2 noktasal dalga kaynaklar aynı anda çalıştırılıyor. Kaynakların ürettikleri dalgalar birbiri içerisinden geçerken leğenin altındaki perdede girişim çizgisi oluşmadığı görülüyor.
Buna göre girişim çizgilerinin oluşması için
I. Kaynaklar arası uzaklığı azaltmak
II. Kaynakların frekansını azaltmak
III. Leğenden bir miktar su almak işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: C

22. Çift yarıkta yapılan bir girişim deseninde ışık kaynağı yarıklar düzlemine yaklaştırılırsa
I. Oluşan aydınlık ve karanlık saçak sayısı artar.
II. Merkezî aydınlık saçak genişliği artar.
III. Merkezî aydınlık saçak parlaklığı artar. ifadelerinden hangileri doğru olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: C

Sayfa 141

23. Hava ortamında yapılan ışığın tek yarıkta kırınımı deneyinde merkezî aydınlık saçağın yeri değiştirilmeden saçak genişliğini azaltmak için
I. Ortamın kırıcılık indisini artırmak
II. Yarık genişliğini azaltmak
III. Ekran ile yarık düzlemi arasındaki uzaklığı artırmak
işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: A

24. Tek renkli ışık kullanılarak yapılan çift yarıkta girişim deneyinde kırmızı ışık kullanılarak elde edilen merkezî aydınlık saçak için
I. Yeşil ışık kullanılırsa genişliği artar.
II. Perde yarık düzlemine yaklaştırılırsa genişliği azalır.
III. Mor ışık kullanılırsa genişliği azalır. ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: E

25. Bir elektromanyetik dalga için elektrik ve manyetik alanın yönleri gösterilmiştir. Buna göre elektromanyetik dalga hangi yönde ilerlemektedir?
A) +x B) +y C) -x D) +z E) -y

26. Yol kenarında durarak keman çalan müzisyene Eren 2j, Eylül j büyüklüğünde hızla yaklaşırken Gizem j büyüklüğünde hızla müzisyenden uzaklaşmaktadır. Kemandan çıkan sesin frekansını Eren, Eylül ve Gizem sırasıyla f1, f2 ve f3 olarak işittiğine göre f1, f2 ve f3 arasındaki büyüklük ilişkisi nedir?
A) fi > f2 > f3
B) f3 > fi > f2 D) f2 = f3 > fi

C) f2 > f3 = fi
E) fi > f3 > f2

Cevap: C

27. Aşağıdakilerden hangisi elektromanyetik dalgaların ortak özelliği değildir?
A) Yüklü parçacıkların ivmeli hareketiyle oluşur.
B) İlerleyebilmeleri için maddesel ortam gerekir.
C) Enine dalgadır.
D) Elektrik ve manyetik alanda sapmaz.
E) Boşlukta ışık hızı ile yayılır.

Cevap: A

28. Bir elektromanyetik dalgayla ilgili
I. Boyuna dalgadır.
II. Elektrik alanda sapmaz.
III. Enerji taşır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: E

Sayfa 142

29. Aşağıdaki cihazların hangisinde elektromanyetik dalga kullanılmaz?
A) Ultrason cihazı
B) Mikrodalga fırın
C) X-ray cihazı
D) Televizyon
E) Trafik radarı

Cevap: A

30. Trafikteki araçların hızını tespit etmek için radar cihazından otomobillere elektromanyetik dalgalar gönderilir. Radara yaklaşmakta olan otomobilden yansıyıp radar cihazına gelen elektromanyetik dalgaların frekansındaki değişim için
I. Otomobilin hızına göre değişir.
II. Kaynaktan çıkan Jialga frekansına göre büyüktür.
III. Kaynaktan çıkan dalgaların frekansına göre küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I. II ve III

Cevap: D

31. Elektromanyetik dalgalar, dalga boyuna göre sıralanarak elektromanyetik dalga spektrumu oluşturulmuştur. Buna göre verilen dalga çeşitlerinden hangisi elektromanyetik dalga spektrumunda yer almaz?
A) Ses dalgaları
B) Radyo dalgaları
C) Mikrodalgalar
D) Morötesi ışınlar
E) X-ışınları

Cevap: A

32. Bir radar f = 1,5 10 s ‘ frekanslı elektromanyetik dalgalar yayıyor. Buna göre radardan yayılan dalgaların dalga boyu kaç m’dir? (Işık hızı c = 3 10 m/s)
A) 2 101 B) 1,5 102 C) 2 102 D) 3 102 E) 4 10 2

Cevap: C

33. I. Çift yarıkta yapılan girişim deneyinde ekran üzerinde aydınlık ve karanlık saçakların oluşması
II. Tek yankta yapılan kırınım deneyinde ekran üzerinde aydınlık ve karanlık saçakların oluşması
III. Çift yarıkta yapılan girişim deneyinde oluşan merkezî aydınlık saçağın tek yarıkta yapılan kırınım deneyinde oluşan merkezî aydınlık saçaktan daha küçük olması
Yukarıdaki ifadelerden hangileri ışığın dalga özelliği gösterdiğinin bir kanıtıdır?
A) Yalnızı B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Cevap: D

34. I. Elektromanyetik dalgalar içinde dalga boyu en kısa olanıdır.
II. Radyoaktif çekirdeklerin tepkimelerinde oluşur.
III. Canlı hücrelere zarar verir.
Yukarıda bazı özellikleri verilen elektromanyetik dalga çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mikrodalgalar
B) t ışınları
C) Kızılötesi ışınlar
D) Morötesi ışınlar
E) X-ışınları

Cevap: B

Sayfa 143

35. Işığın çift yarıkla yapılan girişim deneyinde oluşan merkezî aydınlık saçağın genişliğini artırmak için
I. Yarıklar düzlemiyle ekran arasına kırılma indisi havanınkinden daha büyük olan saydam bir madde koymak
II. Ekranı yarıklar düzleminden uzaklaştırmak
III. Kullanılan ışığın dalga boyunu artırmak ifadelerinden hangileri yapılmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I ve III

Cevap: D

36. Doppler olayı ile ilgili
I. Kaynağın veya gözlemcinin hareketli olmasıyla gözlemlenebilir.
II. Trafik radarlarından araçların hızının tespitinde Doppler olayından yararlanılır.
III. Tıpta görüntüleme tekniklerinde ultrason cihazında Doppler olayından yararlanılır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

37. Işığın tek yarıkta yapılan kırınım deneyinde gelen ışığın dalga boyu aynı kalmak şartı ile
I. Yarık düzlemi ile ekran arası uzaklığı arttırmak
II. Yarık genişliğini artırmak
III. Işık kaynağını yarık düzlemine yaklaştırmak
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa perde üzerinde oluşan saçak sayısı artar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: B

D) Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakılan alana yazınız.

38. Işığın çift yarıkta girişimi deneyinde S1, ve S2 yarıkları arasındaki parça çıkartılıyor. Ekran üzerinde oluşan girişim desenleri arasındaki farkı açıklayınız.

Cevap: Merkezî aydınlık saçağın genişliği artar. Aydınlık saçakların yerini karanlık, karanlık saçakların yerini aydınlık saçak alır. Merkezi aydınlık saçağın yeri değişmez.

39. I. Elektrik ve manyetik alan dalgaları eş zamanlı değişir.
II. Enine dalgalardır.
III. Yüklü parçacıkların sabit hızlı hareket etmesi sonucu oluşur.
IV. Yayılabilmeleri için maddesel ortam gerekir.
V. Polarize edilebilir.
Hangileri elektromanyetik dalgaların ortak özelliği değildir?

Cevap: III ve IV