Question

Artuklular Beyliği Nedir?

Answer 1

Artuklular Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Güneydoğu Anadolu’da Harput, Mardin ve Hasankeyf bölgelerinde 1101-1408 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen beyliğidir. Beyliğin kurucusu Artuk Bey’dir. Beylik, Selçuklu komutanlarından Artuk bin Eksük’ün oğulları tarafından üç kol halinde kurulmuştur. Bu kollar şunlardır:

• Hasankeyf kolu: Artuk Bey’in oğlu Sökmen Bey tarafından kurulmuştur. Başkenti Hasankeyf, daha sonra da Diyarbakır olarak belirlenmiştir. 1231 yılında Eyyubiler tarafından yıkılmıştır.
• Mardin kolu: Artuk Bey’in oğlu İlgazi Bey tarafından kurulmuştur. Başkenti Mardin’dir. Sırasıyla Anadolu Selçuklu, Eyyubi ve Moğol hakimiyetine girmişler, 1409 yılında Karakoyunlular tarafından yıkılmıştır.
• Harput kolu: Mardin Artuklularından Melik İmameddin Ebubekir tarafından kurulmuştur. Başkenti Harput’tur. 1224 yılında I. Alaaddin Keykubad tarafından yıkılmıştır.

Artuklular Beyliği, ilmi ve kültürel faaliyetler bakımından da önemli bir yer tutmuştur. Artuklulardan günümüze kadar gelen tarihi eser, hâlen ayakta durmakta olan Malabadi Köprüsü’dür. Malabadi Köprüsü 1147 yılında yapılmıştır. Malabadi Köprüsü dünyanın en büyük taş kemerli köprüsüdür ve Ayasofya’nın kubbesini içine rahatlıkla alabilecek kadar büyüktür.