Ünsüz yumuşaması, Türkçede yer alan önemli ses olaylarından biridir. Bu durum, süreksiz sert ünsüzlerle biten kelimelerin ünlü ile başlayan bir ek alması ile yumuşaması durumudur.
Örneğin, P, ç, t, k seslerinden biri ile biten Türkçe ya da yabancı kelimelere ünlü ile başlayan ekler; yapım veya çekim ekleri getirildiğinde kelime sonundaki sert ünsüz yumuşar. Bu yumuşama ile b, c, d, g, ğ’ ye dönüşür.
Örnekler:
-
ağaç-ağaca
-
saçak-saçağı
-
poşet-poşedin
-
biftek-bifteği
-
almak-almağa
-
gardolap-gardolabın
-
ekmek-ekmeği
-
kitap-kitabı
-
diyalog-diyaloğu
Bazı tek heceli kelimelerde ve yabancı sözcüklerde yumuşama olmaz. Örneğin:
-
top-u - topu
-
et-i - eti
-
saç-ı - saçı
-
süt-e - süte
Ayrıca, özel isimlerin sonunda bulunan sert ünsüzler yazarken yumuşamaz ama okunurken yumuşar. Örneğin:
-
Ahmet-e (yazılışı) Ahmede (okunuşu)
-
Çardak-a (yazılışı) Çardağa (okunuşu)
-
Sinop-a (yazılışı) Sinoba (okunuşu)
