Question

10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 182, 183 Cevapları - İlke Yayınları

Answer 1

10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 182 Cevabı

A. Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruların doğru seçeneklerini işaretleyiniz.

1. Osmanlı Devleti’nin, Balkanlarda uyguladığı iskân siyaseti sonrasında,
I. Bölgenin toplumsal ve demografik yapısı değişmiştir.
II. Bölgede Türk- İslam kültürü yayılmıştır.
III. Türklerin nüfus oranı gayrimüslim nüfusundan daha fazla olmuştur. yargılarından hangisi ya da hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II ve III

• Cevap: D

2. Osmanlı Devleti, kara ve deniz ticaretini geliştirmek amacıyla çeşitli tedbirler almıştır.
Bu duruma kanıt olarak;
I. Marmara ve Akdeniz’de birçok liman kurması,
II. Şehir merkezlerine her kesimin alışveriş yapabileceği kapanlar inşa etmesi,
III. Önemli ticaret yolları üzerine kervansaraylar açması uygulamalarından hangisi ya da hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II ve III

• Cevap: E

3. Aşağıda verilenlerden hangisi Osmanlı Devleti’nin uyguladığı “çifthane sistemi” ile ilgili değildir?
A) Üç yıl toprağı işlemeyen çiftçiden çiftbozan vergisi alınmaktadır.
B) Mirî araziler dâhilinde uygulanan bir sistemdir.
C) Her bir hanenin işleteceği arazi ve ödeyeceği vergilerin tespitini sağlamaktadır.
D) Tamamen Müslüman ailelere yönelik bir uygulamadır.
E) Boş arazileri değerlendirip tarımsal üretimin artırılmasına katkı sağlamaktadır.

• Cevap: D

4. Osmanlı Devleti’nin uygulamış olduğu vakıf sistemi sayesinde;
I. Sosyal dayanışma ve kaynaşma sağlanmıştır.
II. Eğitim, sağlık ve kültürel faaliyetler gelişmiştir.
III. Toplanan düzenli vergiler sayesinde devletin hazinesi zenginleşmiştir. yargılarından hangisi ya da hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

• Cevap: D

10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 183 Cevabı

B. Aşağıda verilen ifadelerin başına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

• Cevap: 

1. (D) Osmanlı Devleti’nin ülkede yaşayan toplulukları din ya da mezhep esasına göre örgütleyerek yönetme biçimine “Millet Sistemi” denir.
2. (Y) Osmanlı Devleti’nde, tımar sistemi sayesinde esnaflar arasında dayanışma sağlanmıştır.
3. (Y) Osmanlılarda, çarşı ve pazarlarda fiyatların devlet tarafından belirlenmesine “çifthane uygulaması” deniliyordu.
4. (D) Osmanlı Devleti, dinî ve özel günlerde şölenler düzenleyerek toplumun dayanışma ve kaynaşmasını sağlamaya çalışırdı.
5. (Y) Osmanlı Devleti’nde, üç yıl toprağı işlemeyen çiftçiden haraç vergisi alınırdı.

C. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun ifadeleri yazınız.

• Cevap: 

1. Osmanlı Devleti’nde, esnafın özel işleri için toplandığı odaya………lonca……., ticari ve endüstriyel herhangi bir mesleğe devam etme imtiyazına ise…….gedik……denirdi.
2. Osmanlı Devleti’nde başta padişah, padişah eşleri ve kızları, devlet adamları, hayırseverler tarafından yaptırılan…….vakıflar……….sayesinde din, sağlık, eğitim faaliyetleri düzenli bir şekilde yürütülmüştür.
3. Osmanlı toplumunda genelde kadınlar…….serpuş………, erkekler ise…….kavuk……….denilen başlık giyerlerdi.
4. Osmanlı’da, çifthane birimini oluşturan unsurlar………arazi……..,….hane halkı……….. ve……..bir çift öküz……………idi.
5. Osmanlı Devleti’nde, reaya…………Müslüman…………. ve………..gayrimüslim………. şeklinde ikiye ayrılırdı.

D. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevaplarını defterinize yazınız.

1. Osmanlı Devleti’nde vakıfların sağladığı faydalar neler olmuştur?

Cevap: 

• *Eğitimin gelişmesini sağlamışlardır.
• *Sağlık hizmetlerinin gelişmesini sağlamışlardır.
• *Kültürel hizmetlerin gelişmesini sağlamışlardır.
• *Ulaşım hizmetlerinin gelişmesini sağlamışlardır.
• *İnsanların yardımlaşmasını sağlamışlardır.
• *Toplumun birlik ve beraberlik içinde olmasını sağlamışlardır.
• *Sosyal refahın ve ekonomik refahın oluşmasını sağlamışlardır.
• *Dini, idari, iktisadi, siyasi işlerin gelişmesini sağlamıştır.
• *İnsani yardımların oluşmasını sağlamıştır.

2. Osmanlı Devleti’ndeki millet sisteminin temel esasları nelerdir?

Cevap: 

Millet sistemi, Osmanlı Devleti’nin farklı din ve mezheplere sahip toplulukları yönetme şeklidir. Bu sistemde her topluluk kendi dini ve kültürel özelliklerini koruyarak Osmanlı himayesi altında yaşamıştır. 

Millet sisteminin temel esasları şu şekildedir:

• Osmanlı himayesinde bulunan bütün topraklarda herkes vatandaştır. Osmanlı Devleti, sınırları içindeki herkesi eşit haklara sahip olarak kabul etmiştir. Vatandaşlar arasında ayrımcılık yapılmamıştır.
• Millet Türk ve Müslüman olarak oluşurken gayrimüslimler de toplumda yaşamaktadır. Osmanlı Devleti, Türk ve Müslüman kimliğine sahip olmakla birlikte, gayrimüslim topluluklara da saygı göstermiştir. Gayrimüslimler, kendi din ve mezheplerine göre örgütlenerek millet adı verilen cemaatler oluşturmuşlardır.
• Müslümanlar tarım ve askerlikle meşgul olurlar. Gayrimüslimler daha çok ticaretle meşgul olurlar. Osmanlı Devleti, ekonomik faaliyetleri Müslümanlar ve gayrimüslimler arasında bölüştürmüştür. Müslümanlar, devşirme sistemiyle askerlik hizmeti verirken, gayrimüslimler vergi ödeyerek ticaret yapmışlardır.
• Her bireyin sosyal, kültürel ve dini hakları korunmaktadır. Osmanlı Devleti, millet sistemiyle farklı toplulukların kendi dillerini, geleneklerini, eğitimlerini ve ibadetlerini serbestçe sürdürmelerine izin vermiştir. Milletler kendi liderlerini seçerek kendi iç işlerini yürütmüşlerdir.
• Her vatandaş düzenli olarak vergi ödemektedir. Osmanlı Devleti, millet sistemiyle vergilendirmeyi de adaletli bir şekilde yapmıştır. Her vatandaş gelirine göre vergi ödemiştir. Vergiler devletin giderlerini karşılamak için kullanılmıştır.

3. Çifthane sisteminin Osmanlı Devleti’ne kazanımları neler olmuştur?

Cevap:

Çifthane sistemi, Osmanlı Devleti’nin toprakları üzerinde feodal oluşumları engellemek amacıyla geliştirdiği bir sistemdir. Bu sistem, toprakların büyük bir kısmının mülkiyetinin devlet elinde tutulmasını sağlamıştır. Çifthane sisteminin Osmanlı Devleti’ne kazanımları şu şekildedir:

• Çifthane sistemi Osmanlı Devleti’nde tarımın, ticaretin, vergi sistemine bağlı ekonomik sistemin gelişmesinde etkili olmuştur. Çifthane sistemi sayesinde ekonomik düzen oluşturulmuş ve ekonomik dengeler kurulmuştur. Üretim ve dağıtım nüfus üzerinden şekillenmiştir.
• Çifthane sistemi nüfus sayımı faaliyetlerinin yapılmasını kolaylaştırmıştır. Çifthane sistemi, toprakların bölünemez olması nedeniyle nüfusun sabit kalmasını sağlamıştır. Böylece devlet nüfusu daha kolay takip edebilmiş ve vergileri daha adil bir şekilde belirleyebilmiştir.
• Çifthane sistemi arazilerin bölünemez olması vergilerin düzenli toplanmasını sağlamıştır. Çifthane sistemi, toprakların devlete ait olması ve çiftçilerin sadece işletmeci olarak kalması nedeniyle arazilerin miras yoluyla bölünmesini önlemiştir. Böylece devlet vergilerini daha kolay tahsil edebilmiş ve toprakların verimliliğini koruyabilmiştir.

4. Lonca Teşkilatının Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısına etkileri neler olmuştur?

Cevap:

Lonca Teşkilatı’nın Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısına etkileri şunlar olmuştur:

• Lonca Teşkilatı ticaretin belli bir düzen içinde yapılmasını sağlamıştır.
• Ticari faaliyetlerin güvenilir ve doğru bir şekilde yapılması Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısında da olumlu etkilere vesile olmuştur.
• Toplumda ticari faaliyetler meslek kazandırma kurslarına dönüşmüştür.
• Fiyatlar belirlenmiş, ürünlerin kalite kontrolü yapılmıştır.
• Sosyal dayanışma ve yardımlaşma ortamı kurulmuştur.
• Meslek grupları belirlenmiş ve mesleki eğilim kursları verilmiştir.
• Esnaflar için bir borç sistemi kurularak ekonomik dengelerin korunması sağlanmıştır.
• Böylece Osmanlı’da ekonomik faaliyetler gelişmiş, toplumda meslek sahibi kişilerin sayısı artmıştır.

5. Osmanlı Devleti, ülke içinde ticareti geliştirmek için ne gibi önlemler almıştır?

Cevap:

Osmanlı Devleti’nin ülke içinde ticareti geliştirmek için aldığı önlemler şunlar olmuştur:

• Ticaretin gelişmesine önem vermiş ve devlet tarafından teşvik edilmiştir.
• Ticaret eşyasından alınan vergiler son derece düşük tutulmuştur.
• Ticaret yollarının güvenliğini sağlamış ve anayol kenarlarına kervansaraylar yaptırmıştır.
• Bedesten, çarşı, kapan hanı, arasta gibi ticaret mekanları inşa etmiştir.
• Esnaf ve zanaatkarları lonca teşkilatlarına bağlamış ve meslek eğitimi, kalite kontrolü, fiyat belirleme gibi konularda denetim altında tutmuştur.
• Yabancı ülkelerin tüccarlarına da ticaret yapma imkanı tanımış ve kapitülasyonlar vermiştir.