Ötümleşme, Türkçede ç, f, h, k, s, ş, p, t ünsüzlerinin boğumlanma açısından karşıt ünsüzlere dönüşmesine denir. Bu kavram akademik olmayan kaynaklarda ünsüz yumuşaması olarak da adlandırılır. Örneğin, ağaç-a > ağaca, ekmek-i > ekmeği, kanat-ı > kanadı gibi. Ötümleşme aynı zamanda ünsüz yumuşaması olarak da adlandırılır.
Son sessizi ötümsüz (sert) ünsüz ile başlayan bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde sözcüğün sonundaki ötümsüz ünsüz, ötümlü değişkenine dönüşür. Bu ses olayına ötümlüleşme denir:
ilaç-ı>ilacı yut+um>yudum
Ekmek-i > ekmeği; ağaç-a > ağaca; kanat-ı > kanadı; dip > dibi
Yurt- yurdu, konak- konağı