-
Nitel anlam, bir varlığın nasıl olduğunu, ne gibi özelliklere sahip olduğunu ifade eden sözcüklerin anlamıdır. Örneğin: güzel, tatlı, acı, sıcak, soğuk gibi.
-
Nicel anlam ise bir varlığın miktarını veya sayısını gösteren sözcüklerin anlamıdır. Örneğin: yüksek, geniş, kalın, uzun, kısa gibi.
-
Nitel ve nicel anlam arasındaki fark, nitel anlamın ölçülemeyen ama hissedilen veya düşünülen kavramları belirtmesi, nicel anlamın ise ölçülebilen ve sayılabilen kavramları belirtmesidir.
Örnekler:
Kahvaltıda mutlaka taze ekmek olmalı. ( Burada ekmeğin tazeliğini biz ölçebiliriz. Bayat olup olmadığını ellediğimiz zaman anlarız. Dolayısıyla burada taze sözcüğü nicel anlamlı bir sözcüktür. )
Büyük bir balık yakaladık bugün. ( Bu cümledeki balığın biz büyüklüğünü ve küçüklüğünü çeşitli aletlerle tespit edebiliriz. Bu nedenle buradaki büyük sözcüğü nicel anlamlı bir sözcüktür. )
Ağır olan torbayı ben alayım. ( Bu cümlede torbanın ağırlığını biz tartabiliriz. Yani buradaki ağır sözcüğü nicel anlamda kullanılmıştır. )
Çok ağır birisi, oturmayı kalkmayı iyi biliyor. ( Bu cümledeki ağır kelimesi de normalde nicel anlam bildirirken bu cümlede nitel anlam bildirmektedir. Çünkü ağır sözcüğünden kasıt, kişinin oturaklı olduğunu vurgulamaktır. )
Çok terbiyeli bir çocuk. ( Bu cümledeki terbiye sözcüğü nitel anlamda kullanılmıştır. )
