Question

Sevr Antlaşması nedir. Maddeleri ve sonuçları nelerdir?

Answer 1

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında İtilaf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükümeti arasında 10 Ağustos 1920’de Fransa’nın başkenti Paris’in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi’nde (Musée National de Céramique) imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma, Osmanlı Devleti’ni parçalayarak topraklarını İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan ve Ermenistan arasında paylaşmış ve Türklerin bağımsızlığını tehlikeye atmıştır. Antlaşma, Türk Kurtuluş Savaşı sonucunda Türklerin galibiyetiyle geçersiz kalmış ve yerine 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması imzalanmıştır.

Sevr Antlaşması’nın önemli maddeleri şunlardır:

• Osmanlı Devleti’nin toprakları İngiltere, Fransa ve İtalya’nın himayesindeki manda ve himaye bölgelerine bölünmüştür. Bu bölgeler şunlardır: Suriye ve Lübnan (Fransa), Filistin ve Irak (İngiltere), Adana ve Antalya (İtalya).
• Anadolu’da Ermenistan Devleti kurulmuştur. Ermenistan’ın sınırları ABD Başkanı Wilson tarafından belirlenecektir.
• Anadolu’da Yunanistan’a Batı Trakya, Ege adaları, İzmir ve çevresi verilmiştir. Yunanistan ayrıca Doğu Trakya’yı da işgal etmiştir.
• Boğazlar bölgesi uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecektir. Boğazlardan geçiş serbest olacaktır.
• Osmanlı ordusu lağvedilmiştir. Osmanlı Devleti’nin silahlanması sınırlanmıştır. Askeri okullar kapatılmıştır.
• Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecektir. Osmanlı Devleti’nin borçları İtilaf Devletleri tarafından denetlenecektir.
• Osmanlı Devleti azınlıklara geniş haklar tanıyacaktır. Azınlıkların hakları İtilaf Devletleri tarafından korunacaktır.

Sevr Antlaşması’nın sonuçları şunlardır:

• Sevr Antlaşması Türk halkında büyük bir tepki uyandırmıştır. Türkler antlaşmayı asla kabul etmemiş ve milli mücadeleye devam etmiştir.
• Sevr Antlaşması Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulmasına ve Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde bağımsızlık savaşının başlamasına neden olmuştur.
• Sevr Antlaşması Türk Kurtuluş Savaşı’nda Türklerin zafer kazanmasına ve yeni bir devlet kurmasına yol açmıştır.
• Sevr Antlaşması Lozan Antlaşması ile iptal edilmiştir. Lozan Antlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti uluslararası alanda tanınmış ve toprak bütünlüğü sağlanmıştır.