Question

1960’da kurulan Kıbrıs Cumhuriyetinin nasıl bir toplum yapısından oluştuğunu ve bu devletin kuruluşunda hangi devletlerin yer aldığını yazınız.

Answer 1

Kıbrıs Cumhuriyeti, 1960 yılında Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazanan bir ada devletidir. Kıbrıs Cumhuriyeti, Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık’ın garantörlüğü altında, Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıslı Rumlar ortaklığında kurulmuştur.

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin toplum yapısı, iki ana etnik gruptan oluşmaktaydı: Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar. Kıbrıslı Türkler, adanın kuzeyinde yoğunlaşmış olan, Türk kültürü ve İslam dinine bağlı olan bir halktır. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin nüfusunun yaklaşık %18’ini oluştururlardı. 3 Kıbrıslı Rumlar ise, adanın güneyinde yoğunlaşmış olan, Yunan kültürü ve Ortodoks Hristiyanlık dinine bağlı olan bir halktır. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin nüfusunun yaklaşık %78’ini oluştururlardı.

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşunda yer alan devletler ise şunlardır:

• Türkiye: Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantör devletlerinden biridir. Kıbrıs’taki Türk varlığını korumak için hareket etmiştir. 1960 anayasasına göre, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığına seçilen kişi Rum, cumhurbaşkanlığı yardımcılığına seçilen kişi ise Türk olacaktır. Ayrıca, mecliste %30 oranında Türk temsili sağlanacaktır. 
• Yunanistan: Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantör devletlerinden biridir. Kıbrıs’taki Rum varlığını korumak için hareket etmiştir. 1960 anayasasına göre, Yunanistan 950 askerle adada bulunabilecektir. Ayrıca, Yunanistan ile Kıbrıs arasında kültürel ve ekonomik ilişkiler geliştirilecektir.
  
• Birleşik Krallık: Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantör devletlerinden biridir. Kıbrıs’taki egemenliğini sonlandırarak bağımsızlık vermiştir. 1960 anayasasına göre, Birleşik Krallık adada iki askerî üs kurabilecektir: Ağrotur ve Dikelya. Ayrıca, Birleşik Krallık ile Kıbrıs arasında İngiliz Milletler Topluluğu çerçevesinde ilişkiler sürdürülecektir.