Question

İzmir iktisat kongresi tarihi, kararları, toplanma amacı ve önemi nedir?

Answer 1

İzmir İktisat Kongresi, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını sağlamak için alınan önemli kararlarla tarihe geçen bir kongredir. Kongrenin tarihi, kararları, toplanma amacı ve önemi hakkında şu bilgileri verebilirim:

• Kongre, 17 Şubat - 4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir’in Banka Han binasında toplanmıştır. Kongreye, Türkiye’nin farklı bölgelerinden 1135 delege katılmıştır. Kongrenin başkanı, Manisa temsilcisi Kazım Karabekir’dir.
• Kongrenin toplanma amacı, Kurtuluş Savaşı’ndan sonra yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik sorunlarını çözmek, ekonomik doktrinler belirlemek, ekonomik bağımsızlığını ilan etmek, Lozan Antlaşması’nda kapitülasyonlara karşı durmak, halkın refahını artırmak, sanayi ve ticareti geliştirmek, yabancı tekellere karşı koymak gibi amaçlardır.
• Kongrede alınan kararlar, Türkiye’nin ekonomik politikasını belirleyen temel kararlardır. Bu kararlar şunlardır:
  • Hammaddesi yurt içinde yetişen veya yetiştirilebilen sanayi dalları kurulması gerekmektedir.
  • El işçiliğinden ve küçük imalattan süratle fabrikaya veya büyük işletmeye geçilmelidir.
  • Devlet yavaş yavaş iktisadi görüşleri de olan bir organ haline gelmeli ve özel sektörler tarafından kurulamayan teşebbüsler devletçe ele alınmalıdır.
  • Özel teşebbüslere kredi sağlayacak bir Devlet Bankası kurulmalıdır.
  • Dış rekabete dayanabilmek için sanayinin toplu ve bütün olarak kurulması gerekir.
  • Yabancıların kurdukları tekellerden kaçınılmalıdır.
• Kongrenin önemi, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını ilan etmesi, ekonomik kalkınma için bir vizyon belirlemesi, halkın ekonomik katılımını sağlaması, Lozan Antlaşması’nda güçlü bir duruş sergilemesi, milli ekonomi anlayışını benimsemesi gibi yönlerdir.