Question

Atatürkçü düşünce sisteminin çok yönlü gelişmesinin sebepleri neler olabilir?

Answer 1

Atatürkçü düşünce sisteminin çok yönlü gelişmesinin sebepleri, hem tarihsel hem de kişisel niteliktedir. Atatürkçü düşünce sistemi, Atatürk’ün Türk milletine bıraktığı fikri ve manevi mirastır. Bu düşünce sistemi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesini, yönetim biçimini ve ulusal kimliğini belirlemiştir. Atatürkçü düşünce sisteminin çok yönlü gelişmesinde etkili olan sebepler şöyle sıralanabilir:

• Atatürkçü düşünce sisteminin oluşumunda, Osmanlı Devleti’nin son dönemindeki olaylar rol oynamıştır. Osmanlı Devleti, 19. yüzyılda Avrupa devletlerinin gerisinde kalmış, ekonomik, siyasi, askeri ve kültürel alanda çöküşe girmiştir. Osmanlı Devleti, Trablusgarp, Balkan ve Birinci Dünya Savaşları gibi pek çok savaşa girmiş ve büyük kayıplar vermiştir. Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkesi’nden sonra işgal edilmiş ve parçalanmaya başlamıştır. Bu olaylar, Atatürk’ün ulusal bağımsızlık, milli egemenlik, ulusal birlik ve bütünlük gibi fikirlerini oluşturmasına neden olmuştur.
• Atatürkçü düşünce sisteminin oluşumunda, Atatürk’ün yetiştiği ortam da etkili olmuştur. Atatürk, Selanik’te doğmuş ve çocukluk ve gençlik yıllarını geçirmiştir. Selanik, Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan kapısı olması, Atatürk’ü çağdaş düşünce akımlarıyla tanıştırmıştır. Atatürk, Manastır Askeri İdadisi’nde okurken, Namık Kemal, Ziya Gökalp, Tevfik Fikret, Mehmet Emin Yurdakul gibi yazar ve düşünürlerin eserlerini okumuş ve onlardan etkilenmiştir. Atatürk, vatan, millet, özgürlük, inkılap, cumhuriyet gibi kavramlara ilgi duymuştur.
• Atatürkçü düşünce sisteminin oluşumunda, bazı yabancı düşünürlerin fikirleri de etkili olmuştur. Atatürk, Fransız devrim ilkelerinin esin kaynağı olan Jean-Jacques Rousseau, Voltaire, Montesquieu gibi düşünürlerin eserlerini okumuş ve onlardan etkilenmiştir. Atatürk, milli egemenlik, cumhuriyet, demokrasi, özgürlük, eşitlik, adalet gibi kavramlara önem vermiştir. Atatürk, ayrıca akılcılık ve bilimcilik gibi düşünce yöntemlerini benimsemiş ve Descartes gibi düşünürlerin fikirlerini takdir etmiştir.
• Atatürkçü düşünce sisteminin oluşumunda, dünyadaki demokratikleşme hareketleri de etkili olmuştur. Atatürk, 19. ve 20. yüzyılda dünyada yaşanan bağımsızlık savaşları, milliyetçilik akımları, insan hakları hareketleri, kadın hakları mücadelesi gibi olayları yakından takip etmiş ve onlardan ilham almıştır. Atatürk, Türk milletinin çağdaş uygarlık seviyesine ulaşması için gerekli olan devrim ve reformları gerçekleştirmiştir.

Atatürkçü düşünce sisteminin çok yönlü gelişmesinin sebepleri, bu şekilde özetlenebilir.