Question

Bir elementin atom yarıçapı nasıl hesaplanır?

Answer 1

Bir elementin atom yarıçapını hesaplamanın birkaç yolu vardır. Atom yarıçapı, bir atomun çekirdeği ile elektron bulutu arasındaki uzaklığı ifade eder. Ancak, kuantum atom kuramına göre bir atomun büyüklüğünden kesin olarak bahsedilemez.

Örneğin, bağ yapan atomlar arasındaki uzaklık hesaplanabilir. Katı haldeki bakır elementinde iki atom arasındaki uzaklık 256 pm’dir. Dolayısıyla tek bir bakır atomunun yarıçapı 128 pm’dir.

Bağ kovalent ise, atomların çekirdeği arasındaki mesafeyi ikiye bölün. Örneğin, kovalent olarak bağlanmış iki atomun çekirdeği arasındaki mesafenin 100 pikometre (pm) olduğunu biliyorsanız, her bir atomun yarıçapı 50 pm’dir. Bağ iyonik ise, atomlardan birinin yarıçapını çekirdekler arasındaki toplam mesafeden çıkarın.

Ayrıca, periyodik tabloda bir grupta yukarıdan aşağıya inildiğinde; yörünge (periyot sayısı) artar. Yörünge sayısının artması atom çapının artması anlamına gelir. Bir periyotta soldan sağa doğru ilerledikçe; elektronlar hep aynı yörüngeye birer birer yerleşirler. Bu sırada çekirdekteki proton sayısı da artar. Proton sayısının artması aynı yörüngeye uygulanan çekim kuvvetinin artmasına ve atom çapının azalmasına neden olur.