6. Sınıf Türkçe Kazanım Kavrama Testi 23 Cevapları (Edat - Bağlaç - Ünlem - 1)

Question

1. “İle (-le /-la)” edatı aşağıdakilerin hangisinde cümleye yay ayraç içinde verilen anlamı katmamıştır?

A) Misafirler için ikramlık yiyecekleri kardeşim ile hazırladık. (Birliktelik)
B) Yağmurun yağması ile her taraf yemyeşil oldu. (Neden)
C) Teleferikle Boztepe’ye çıkmadıysanız Ordu’yu gezdim, demeyin. (Araç)
D) Ara tatilde uçakla babaannesinin yanına gitti. (Zaman)
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gibi” edatı cümleye “o anda, tam o sırada” anlamı katmıştır?
A) Onun roman, öykü, deneme gibi birçok türde eseri var.
B) İnsan gibi yaşamak elbette herkesin hakkıdır.
C) Küçük çocuğu kucağına aldığı gibi eve götürdü.
D) Buz gibi soğuk havada dondurma yenir mi?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük bağlaç değildir?
A) Gün içinde az su içiyorsun hâlbuki su, sağlık için çok önemlidir.
B) Mutluluğu elde etmenin zor olduğu düşünülür oysaki insan küçük şeylerle de mutlu olabilir.
C) Uzun süredir yürüyüş yapamadım çünkü yazdığım romanı bir an önce bitirmem gerekiyor.
D) Herkes, sabahtan akşama kadar çalışıyordu ama hiç kimse hâlinden şikâyetçi değildi.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem cümleye ‘‘rahatlama’’ anlamı katmıştır?
A) Oh, hava akşama doğru biraz serinledi!
B) Hah, tam istediğim gibi bir ev burası!
C) Eyvah, anahtarı içeride unuttum!
D) Aman ha, söylediklerimi unutmayasın!
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‟doğru” sözcüğü edat görevinde kullanılmıştır?
A) Odadaki çiçekleri yaza doğru balkona çıkardım.
B) Doğruyu söyleyen insan her zaman kazanır.
C) Doğru zamanda doğru işler yapmayı başardık.
D) Hepimiz eğri oturup doğru konuşmalıyız.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde boş bırakılan yere “fakat” bağlacı getirilemez?
A) Çok kalın giyindim - - - - hâlâ ısınamadım.
B) Sporcumuz çok iyi yarıştı - - - - kazanamadı.
C) Geldiğimi haber veremedim - - - - telefonun şarjı bitti.
D) Saatlerce yürüdük - - - - bir çeşmeye rastlamadık.
7. ➢ Edat, cümleye benzetme anlamı katmıştır.
➢ Bağlaç, eş görevli sözcükleri birbirine bağlamıştır.
➢ Ünlem, seslenme bildirmektedir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde, bu durumlardan herhangi birinin örneği yoktur?
A) Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.
B) Bir bayrak dalgalanmak için rüzgâr bekliyor.
C) Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal!
D) Ateşten ve köpükten sıyırdım ellerimi.
8. Tek başına anlamı olmayan fakat cümlede birlikte kullanıldığı kelimelere farklı anlam ilgileri kazandıran kelimelere edat denir. Buna göre aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi edat değildir?
A) Toplantıya saat üç gibi başlarız.
B) Yan taraftaki boş alana kırk kadar fidan diktik.
C) Babaannemler karşı apartmanda oturuyor.
D) Gün boyu çalıştığı için kanepede uyuyakalmıştı.
9. “Ama” bağlacı cümleye koşul anlamı katabilir. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır?
A) Çalışıyordu ama hâlâ istenen düzeyde değildi.
B) Sinemaya gidebilirsin ama önce ödevlerini bitirmelisin.
C) Sorusunu sordu ama cevabını hâlâ alamadı.
D) Akşamki yemek azdı ama çok lezzetliydi.
10. Eş görevli kelimeleri veya cümleleri birbirine bağlayan kelime türüne bağlaç denir. Buna göre “yalnız” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç görevinde kullanılmıştır?
A) O, çok yalnız bir insandı.
B) Babam, yalnız kalmayı hiç sevmiyor.
C) Yarışmayla ilgili hazırlıklara yalnız iki saat ayırabildim.
D) Kitapları incele yalnız işin bitince yerine koy.
11. Aşağıdaki altı çizili edatlardan hangisinin cümleye kattığı anlam yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) İki haftaya kadar projenin hayata geçeceği düşünülüyor. (Yaklaşık zaman)
B) Turşu yapımında sirke yerine limon kullanmak anneme göre doğru bir yöntem değil. (Bakış açısı)
C) Onun bir dediğini iki etmemek için elinden geleni yapıyordu. (Amaç)
D) Sözlüklerimi, bir ay içinde geri getirmek üzere evine götürdü. (Sebep)

12. Tek başına anlamı olmayan, sonuna geldiği sözle cümledeki diğer kelimeler arasında bazı anlam ilişkileri kuran kelime türüne edat denir. Buna göre “için” edatının cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde yanlış verilmiştir? 

A) Anahtarını kaybettiği için dedesinden yedek anahtarı istedi. (Sebep) 

B) Kuşlara yem vermek için köşedeki parka gitti. (Amaç) 

C) Kütüphanenin üst rafındaki kitapları senin için ayırdım. (Koşul) 

D) Vatanım için her türlü zorluğa katlanırım, diyordu. (Uğruna)

Answer 1

Bu soruların cevaplarına gelince:

1. D seçeneği, “ile” edatının cümleye zaman anlamı katmadığı için doğru cevaptır.
2. C seçeneği, “gibi” edatının cümleye “o anda, tam o sırada” anlamı kattığı için doğru cevaptır.
3. B seçeneği, “oysaki” kelimesinin bağlaç olmadığı için doğru cevaptır.
4. A seçeneği, ünlemin cümleye “rahatlama” anlamı kattığı için doğru cevaptır.
5. A seçeneği, “doğru” sözcüğünün edat olarak kullanıldığı için doğru cevaptır.
6. D seçeneği, “fakat” bağlacının getirilemeyeceği cümle olduğu için doğru cevaptır.
7. D seçeneği, edat, bağlaç veya ünlem içermediği için doğru cevaptır.
8. C seçeneği, “karşı” kelimesinin edat olmadığı için doğru cevaptır.
9. B seçeneği, “ama” bağlacının koşul anlamı kattığı için doğru cevaptır.
10. D seçeneği, “yalnız” kelimesinin bağlaç olarak kullanıldığı için doğru cevaptır.
11. D seçeneği, “içinde” edatının cümleye sebep anlamı katmadığı için doğru cevaptır.
12. C seçeneği, “için” edatının cümleye koşul anlamı katmadığı için doğru cevaptır. Bu cümlede “için” edatı, bir hizmet veya iyilik anlamı katmaktadır.