Question

Hinduizm’in tanrı inancı hakkında bilgi veriniz.

Answer 1

Hinduizm, çok çeşitli felsefi, inanç ve ritüel sistemlerini içeren büyük bir dünya dinidir. Hinduizm’de tanrı kavramı, bu çeşitliliği yansıtacak şekilde farklılık gösterir. Hinduizm, tek tanrıcılık, çok tanrıcılık, panteizm, panenteizm, monizm, agnostisizm, ateizm ve nonteizm gibi çeşitli tanrı inançlarına sahiptir.

Hindular, dört Veda’nın kutsallığına ve Sanatana Dharma’nın temelini oluşturan ilahi sözlere inanırlar. Hinduizm’de evrenin sonsuz döngüler halinde yaratılıp korunduğuna ve yok olduğuna inanılır. Hinduizm’de ayrıca karma, reenkarnasyon ve mokşa gibi kavramlar önemlidir. Karma, düşünce, söz ve eylemlerle kendi kaderini oluşturan nedensellik yasasıdır. Reenkarnasyon, ruhun tüm karmalar çözülene ve ölüm döngüsünden kurtuluşa ulaşıncaya kadar pek çok doğum geçirdiği inancıdır. Mokşa, ruhun özgürleşmesi ve tanrıyla birleşmesi anlamına gelir.

Hinduizm’de birçok tanrı ve tanrıça vardır. Bunlar arasında en önemlileri Brahma (yaratıcı), Vişnu (koruyucu) ve Şiva (yok edici) olarak bilinen Trimurti’dir. Bu üç tanrının da farklı formları ve avatarları vardır. Örneğin, Vişnu’nun avatarları arasında Rama, Krişna ve Buda sayılabilir. Hinduizm’de ayrıca tanrıçalar da önemli bir yer tutar. Bunlar arasında en tanınmış olanları Lakşmi (bolluk), Sarasvati (bilgelik) ve Durga (güç) olarak bilinen Tridevi’dir. Hinduizm’de tanrı ve tanrıçaların çoğu, Brahman adı verilen tek ve değişmez gerçekliğin yansımaları olarak görülür.

Hinduizm, tanrıya yaklaşmak için farklı yollar sunar. Bunlardan biri, sevgi dolu bağlılık (bhakti) yoluyla tanrıya tapınmaktır. Bu yol, Hinduizm’in en popüler akımlarından biri olan Bhakti hareketinin temelini oluşturur. Bhakti hareketi, erken ortaçağ döneminde ortaya çıkmış ve özellikle Vişnu, Şiva ve Devi gibi ana tanrılara adanmıştır. Bir diğer yol ise, bilgelik (jñana) yoluyla tanrıyı kavramaktır. Bu yol, Hindu felsefesinin Vedanta okulunda gelişmiş ve özellikle Advaita Vedanta adı verilen bir akım tarafından savunulmuştur. Advaita Vedanta, ruhun (atman) ve Brahman’ın aynı olduğunu ve bunların arasındaki ayrımın yanılsama (maya) olduğunu öne sürer. Bu akımın en ünlü temsilcisi 8. yüzyılda yaşamış olan filozof ve mistik Adi Şankara’dır.