Question

Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar iğ ipliklerinin oluşumunu ya da DNA sentezini engelleyerek iş görür. Bunun nedenini, kanser ve hücre döngüsü arasındaki ilişki hakkında bilgilerinizi

Answer 1

Kanser, kontrolsüz hücre bölünmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Kanser hücreleri, normal hücrelerden farklı olarak, hücre döngüsünün kontrol noktalarını atlayarak veya görmezden gelerek sürekli bölünürler. Hücre döngüsü, bir hücrenin kendini kopyalayarak iki yavru hücre oluşturduğu süreçtir. Hücre döngüsünde, DNA eşlenmesi S evresinde, kromozomların ayrılması M evresinde gerçekleşir. Bu evrelerde, iğ iplikleri adı verilen protein yapılarının rolü çok önemlidir. İğ iplikleri, kromozomları kardeş kromatitlere ayırarak yavru hücrelere eşit olarak dağıtır.

Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, iğ ipliklerinin oluşumunu ya da DNA sentezini engelleyerek kanser hücrelerinin bölünmesini durdurmayı veya yavaşlatmayı amaçlar. Bu ilaçlar, normal hücrelere de etki edebilir ancak kanser hücreleri daha fazla bölündükleri için daha çok zarar görürler. İğ ipliklerinin oluşumunu engelleyen ilaçlar, kromozomların ayrılmasını önleyerek M evresinde hücre döngüsünü durdurur. Bu ilaçlara örnek olarak vinblastin ve paclitaxel verilebilir. DNA sentezini engelleyen ilaçlar ise, DNA molekülünün yapısını bozarak veya DNA polimeraz enzimini inhibe ederek S evresinde hücre döngüsünü durdurur. Bu ilaçlara örnek olarak metotreksat ve 5-fluorourasil verilebilir.

Bu şekilde, kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, kanser ve hücre döngüsü arasındaki ilişkiden yararlanarak kanser hücrelerinin bölünmesini engeller veya yavaşlatır. Bu ilaçların etkinliği ve yan etkileri hastanın durumuna ve tedavi protokolüne göre değişebilir.