Question

Şafak kitabının özeti - Sevgi Soysal

Answer 1

Sevgi Soysal’ın “Şafak” adlı romanı, 12 Mart tutuklamalarını konu edinen bir toplumcu-gerçekçi romandır. Roman, 1975 yılında yazılmıştır ve olay örgüsü, 12 Mart Muhtırası’ndan sonra başlayan tutuklamalar sonucunda, Adana’da bir kenar mahalledeki eve yapılan baskınla başlar.

Roman, Sevgi Soysal’ın hayatında yol açtığı derin sarsıntılara rağmen sadece bir seyircisi olduğunu söylediği 12 Mart’ta sanık sandalyesine oturtulmuş bir tanıktı. “Şafak”, bu tanıklığın, gerçekçi olduğu kadar şiirsel bir hikâyesidir. Baskınlara, sorgu ve işkenceye karşı insanın sesini duyurduğu için bir kuşağa Sevgi Soysal’ı sevdiren bu roman, hem bir döneme tanıklık eden hem de bireysel tepkileri tüm karmaşıklığıyla yansıtan bir edebiyat başyapıtı olarak hâlâ güncelliğini korumaktadır.

Romanın konusu kabaca, bir sürgünün yaşamasından çıkardığı kesitle 12 Mart dönemini sergilemesidir. Bu durum, hem dış gerçekle çatışma, yani düzene karşı çıkış olarak, hem de kendi kendisiyle çatışma, yani kendini aşma olarak belirir. Bu iki çatışma romanda iç içe yürür, biri ötekinden soyutlanmaz, karşılıklı etkileşim içinde bütünleşir.