Question

12.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 84, 85, 86 Cevapları - Melis Yayınları

Answer 1

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Nilüfer Çiçeğinin Temizlik Özelliği ve Şiirin Başlığı

Nilüfer çiçeğinin kendini temizleme özelliği, “Nilüfer” şiirinde önemli bir anlam taşır. Bu özellik, şiirde kaybedilen “ayna”, “anlam” ve “lamba” gibi unsurların, insanın iç dünyasında aradığı saflık ve kendini bulma arzusuyla bağlantılıdır. Nilüfer, burada hem fiziksel temizliğin hem de ruhsal arınmanın sembolü olarak seçilmiş olabilir.

---

2. Şiirde Her Bendin İfade Ettiği Görüntü, Yaşantı ve Davranışlar

• Birinci Bent: Kendi iç dünyasında sakladığı, kimseler yokken çıkarıp baktığı ve "ayna" metaforuyla ifade edilen bir kendini tanıma sürecinin kaybedilmesi anlatılır.
• İkinci Bent: Hayal dünyasının sembolik bir ifadesi olan “ilkbahar ve buzlu dağlar” imgeleri, içsel umutların ve hayal kırıklıklarının karşıtlığını yansıtır.
• Üçüncü Bent: Geceyi ve karanlığı aydınlatan bir ışık (“lamba”) metaforuyla, iç huzurun kaybı dile getirilir.

---

3. Ayna, Anlam ve Lamba Kelimelerinin İfade Ettikleri

• Ayna: Kişinin kendini tanıması, iç dünyasına dönüp kendini görmesi.
• Anlam: Hayata dair bir anlam arayışı, varoluşsal bir sorgulama.
• Lamba: Yol gösteren bir rehberlik, karanlıkta bir aydınlık kaynağı.

---

4. Şiirde Ahengi Sağlayan Unsurlar

• a. Ahenk Unsurları:

  • Tekrar eden nakarat dizeleri (“Beni bana gösterecek... almışlar”) şiirde ritim yaratır.
  • Kafiye (örn. “açardı”, “vardı”) ve ses uyumları (örn. sesli harflerin yumuşak tekrarları) iç ahenk oluşturur.
  • Dizelerin ölçüsüz ancak dengeli yapısı, şiirin serbest yapısını ritmik kılar.

• b. Nakarat Dizelerinin Katkısı:

  • Şiirin tematik bütünlüğünü sağlar.
  • Kaybedilen şeylerin evrenselliğini vurgular, okuyucunun duygusal bağ kurmasını kolaylaştırır.

---

5. Şiirde Dil ve Söyleyiş Özellikleri

• Dil sade ve anlaşılırdır, konuşma diliyle yazılmış gibidir.
• Söyleyiş yoğun bir duygu taşır, kişisel ve içe dönük bir ton hakimdir.
• Simgelerle zenginleşen şiir dili, bireyin derin iç dünyasını ifade eder.

---

6. Saf Şiir Anlayışının Yansımaları

• Anlam, okuyucu tarafından tamamlanmaya açık bırakılmıştır.
• Soyut imgeler (“ayna”, “lamba”) ile somut ve bireysel bir dünya tasviri yapılmıştır.
• Dilin estetik bir araç olarak kullanımı ve ahengin ön planda olması saf şiirin temel özelliklerindendir.

---

7. Sembolizm Akımının Özellikleri

• Şiirdeki imgeler soyuttur ve sezgilerle anlamlandırılmayı gerektirir.
• Belirsizlik ve çağrışıma dayalı bir anlatım hâkimdir.
• İnsan ve doğa arasında sembolik bağlar kurulur (örn. nilüferin temizliği, lamba metaforu).

---

DİL BİLGİSİ

1. “Sardı” Kelimesinin Anlamı

Bu dizede “sardı,” karanlığın her yeri kaplaması ve etkisi altına alması anlamında kullanılmıştır.

---

2. Deyim Aktarması ve Ad Aktarmasının Anlam Katkısı

• Deyim Aktarması: “Akşam çiçekler uykuya yattı” dizesinde, çiçeklerin insan gibi uykuya yatması doğaya insanî bir özellik kazandırır. Bu, şiire masalsı bir atmosfer katar.
• Ad Aktarması: “Bir ışıktı yanardı yalnız gecelerde” dizesinde, yalnızlık insanın bir özelliği olmasına rağmen geceye aktarılmıştır. Bu, insanın duygu hâllerini çevreye yansıtarak daha derin bir anlam yaratır.

---

3. “Lâmba” Kelimesinin Doğru Yazılışı

“Lâmba” kelimesinin günümüzdeki doğru yazımı “lamba” şeklindedir. Osmanlı Türkçesindeki “â” harfi, günümüz Türkçesinde genellikle kaldırılmıştır.

---

SIRA SİZDE

Sebil ve Güvercinler ile Nilüfer Karşılaştırması

• Benzerlikler:

  • İkisi de saf şiir anlayışını yansıtır.
  • Soyut imgeler ve semboller kullanılarak derin anlam katmanları oluşturulmuştur.
  • Her iki şiirde de ritmik bir yapı ve iç ahenk mevcuttur.

• Farklılıklar:

  • “Sebil ve Güvercinler” daha evrensel temalara (ölüm, dua) yönelirken, “Nilüfer” bireysel bir iç dünya arayışını ifade eder.
  • “Sebil ve Güvercinler”de daha çok dinî ve tasavvufi imgeler bulunurken, “Nilüfer” daha dünyevi ve bireysel bir anlatıma sahiptir.