Question

İslamiyet Öncesi Dönemde Oluşturulan Türk Destanları hangileridir?

Answer 1

İslamiyet öncesi dönemde oluşturulan Türk destanları, Türklerin İslam dinini kabul etmeden önceki tarihini, kültürünü, inancını ve kahramanlıklarını anlatan sözlü edebiyat ürünleridir. Bu destanlar, Türk milletinin milli kimliğini ve ruhunu yansıtan önemli kaynaklardır. İslamiyet öncesi dönemde oluşturulan Türk destanlarının bazıları şunlardır:

• Yaratılış Destanı: Türklerin en eski destanı olarak kabul edilen bu destanda, Tanrı Kayra Han’ın dünyayı ve ilk insanı yaratması, insan ırklarının nasıl meydana geldiği ve şeytanın nasıl bir kötülük unsuru olduğu anlatılır.
• Alp Er Tunga Destanı: M.Ö. 7. yüzyılda yaşamış olan Sakaların hükümdarı Alp Er Tunga’nın hayatını, zaferlerini, ailesini ve ölümünü anlatan bir kahramanlık destanıdır. Alp Er Tunga, İran destanlarında da adı geçen bir Türk hükümdarıdır.
• Şu Destanı: M.Ö. 4. yüzyılda yaşamış olan Şu adlı bir hükümdarın, Asya’ya doğru ilerleyen Büyük İskender ile girdiği savaşı anlatan bir destandır. Bu destanda Şu’nun kahramanca mücadelesi ve sonunda ölümü anlatılır.
• Oğuz Kağan Destanı: Hun İmparatoru Mete Han etrafında şekillenen bu destanda, Oğuz Kağan’ın hayatını, devlet kurmasını, evliliklerini, çocuklarını ve ölümünü anlatır. Bu destanda Oğuz Kağan’ın soyundan gelen 24 boyun isimleri ve simgeleri de verilir.
• Attila Destanı: Hun İmparatorluğunun büyük lideri olan Attila’nın hayatını, zaferlerini, ailesini ve ölümünü anlatır. Attila, Avrupa’ya büyük bir korku salmış ve Roma İmparatorluğunu zor durumda bırakmıştır.
• Ergenekon Destanı: Göktürklerin soyunun tükenme tehlikesine karşı verdiği mücadeleyi anlatır. Bu destanda Göktürklerin Ergenekon adlı bir vadide toplanması, burada 400 yıl yaşaması, sonra da demir dağı eriterek dışarı çıkması ve düşmanlarıyla savaşması anlatılır.
• Bozkurt Destanı: Göktürklerin soyunun tükenmesini önleyen bozkurtun rolünü anlatır. Bu destanda bozkurtun Göktürk hükümdarının kızına aşık olması, ondan çocuk sahibi olması ve bu çocukların Göktürk milletinin ataları olması anlatılır.
• Türeyiş Destanı: Uygurların soyunun nasıl meydana geldiğini anlatır. Bu destanda Hun hükümdarının iki kızının bozkurt suretindeki tanrıyla evlenmesi, bozkurt ruhlu çocuklarının olması ve bunların Uygur milletinin ataları olması anlatılır.
• Göç Destanı: Uygurların Ergenekon’dan göç etmesini anlatır. Bu destanda Uygurların Ergenekon’da yaşadıkları sıkıntılar, göç kararı, göç yollarındaki maceralar ve yeni yurtlarına yerleşmeleri anlatılır.